- Tạp Chí Hợp Lưu  18939 Magnolia St. Fountain Valley, CA 92708 - USA Điện thoại: (714) 381-8780 E-mail: tapchihopluu@aol.com
Tác Giả
Tìm đọc

MẸ BÁN XÔI

08 Tháng Năm 20189:17 SA(Xem: 23183)

ba-ban-xoi-dau-ngo-bw2
Mẹ bán xôi- ảnh internet



Nhà tôi cách nhà nó một hàng rào dây tơ hồng.

Tôi và nó hoàn cảnh giống nhau, đều không có cha, chỉ còn mẹ.

Nhưng mẹ tôi bán xôi.

Mẹ nó không bán xôi.

Mẹ nó đẹp, vẻ đẹp đượm buồn vì đôi mắt đen dài sâu thăm thẵm như đáy giếng nước nhà tôi trong đêm không trăng. Mẹ nó thơm như bụi hoa lài bên ao, mỗi lần mẹ nó lướt qua là khoảnh sân bé nhỏ của nhà tôi cũng tràn ngập mùi hương hoa xa lạ. Mẹ nó ăn mặc đẹp lượt là. Mẹ tôi chỉ một màu áo bà ba đen quanh năm không đổi. Có khác chăng là đôi khi khác màu miếng vá đắp lên những chỗ đã rách sờn. Mẹ bảo mẹ để dành tiền cho tôi ăn học.

Mẹ tôi không đẹp như mẹ nó. Mắt mẹ tôi cũng buồn, nhưng quanh năm đỏ quạch vì mẹ tôi luôn thiếu ngủ, mẹ gánh gánh xôi đi từ sáng sớm, chiều về lại lật đật đãi đậu, lượm nếp, tước lá chuối chuẩn bị nấu nồi xôi khác vào giữa khuya. Mẹ ghé lưng xuống phản cạnh tôi chỉ độ một, hai tiếng đồng hồ là đã lật đật trở dậy nhen lửa chuẩn bị cho gánh xôi sáng.

Mẹ nó ngủ cả ngày, chiều chạng vạng mới bắt đầu đi ra khỏi nhà và trở về rất khuya, khi nó đã lăn ra ngủ say trên tấm phản gỗ nhà tôi. Bao giờ cũng vậy, khi nghe tiếng cánh cổng rào nhà nó rón rén kêu kèn kẹt giữa đêm khuya và tiếng con vàng rin rít sủa nhắng lên vì mừng rỡ, là nó vội lồm cồm bò dậy, mắt nhắm mắt mở, chạy về nhà với mẹ nó.

Người mẹ tôi không thơm tho ngào ngạt như mẹ nó. Nhưng tôi thèm rúc vào người mẹ mỗi đêm, quàng hai tay ôm chặt cổ mẹ hít lấy hít để cái mùi mồ hôi nồng nồng quen thuộc trộn với mùi lá dứa tươi, mùi đâu xanh đãi vỏ, mùi củi gộc khô cháy nỏ thành than, thiếu cái mùi đó tôi trăn trở không thể nào ngủ được.

Vào mấy tháng hè, tôi cũng đi theo mẹ phụ bán xôi. Hai mẹ con ngồi thu lu trên xe ba gác của bác Bảy chạy bon bon ra chợ từ năm giờ sáng. Tôi ngồi lọt thỏm giữa những mớ rau thơm, rau mùi, rau cải ngồng đâm hoa vàng ươm và từng bao ớt xanh, chanh còn tươi gắt mùi lá. Như tôi đang ở giữa chợ rau vùng ngoại thành.

Đến ngã tư đường phố quen thuộc, bác Bảy dừng lại cho hai mẹ con gánh xôi xuống. Khi có khách mua xôi, tôi chỉ có một việc đưa lá cho mẹ gói xôi và thu tiền. Có những cô mặc váy xinh đẹp ngồi nguyên trên yên xe, chống chân hất hàm ăn nói chỏng lỏn, rồi hấp tấp vứt tờ tiền nhào nát vào tay tôi và rồ xe chạy mất, để lại  làn khói khét lẹt, pha mùi nước hoa gay gắt. Cũng có những người rất dễ thương, chống xe ngồi xuống sát bên tôi, bẹo má khen tôi ngoan và trao tận tay tôi những tờ tiền còn mới tinh, vuốt thẳng nếp. Có người không lấy tiền thừa. Có người nằng nặc đòi từng năm trăm đồng tiền thối, có người kì kèo đòi thêm chút xôi, chút muối mè, chút đường…. Mẹ tôi đều dịu dàng, vâng dạ, chìu ý từng người mua xôi một.

Vào những ngày nắng ráo, hai mẹ con bán hết gánh xôi trong buổi sáng, mẹ dắt tôi vào chợ mua thêm cho tôi cái cặp tóc hoặc xấp vải kate in hoa mới. Buồn nhất là những ngày mưa bão, hai mẹ con tôi núp trong mảnh nylon mỏng, chủ yếu là che cho gánh xôi và cho tôi. Có lần mưa kèm gió lốc to, miếng nylon lật tung khỏi tay mẹ tôi, bay qua bên kia đường, hai mẹ con tôi len lén nhích vào sát mái hiên của mấy shop rực rỡ đèn gần đó để trú tạm, mấy cô bán hàng trong bộ đầm đồng phục ngắn đến đầu gối, với những móng tay nhuộm hồng xinh xinh nhìn hai mẹ con tôi bằng cặp mắt lạnh lẻo còn hơn nước mưa đầy nghi ngờ và khinh khỉnh. Những ngày đó thường là xôi bị ế, thể nào hai mẹ con cũng phải ăn xôi trừ cơm. Tối về bụng tôi ních căng xôi bắp và thở ra cũng có mùi nếp.

Những ngày như vậy, nó cũng được ăn xôi. Nhưng nó không ngao ngán như tôi, mà lại vô cùng thích thú. Nó khen xôi đậu phộng mẹ tôi nấu dẻo ngon, hột đậu bùi thơm khác xôi nó mua ngoài chợ. Vui nhất là những khi hai đứa cạy cục ngồi cạo cháy trong nồi xôi cuộn lại chấm muối vừng. Nó cười khoe hàm răng lốm đốm vết cháy đen và muội than như bị sún, thế là cả hai đứa ôm nhau cười không ngừng được.

Mẹ nó không có thời giờ nấu xôi cho nó ăn.

Bù lại, nó có những món đồ chơi mà tôi chỉ dám mơ ước và đứng nhìn từ xa thèm thuồng: nguyên bộ búp bê công chúa hoàng tử và những cuốn truyện tranh xanh đỏ. Nhưng tôi giấu kín ước mơ trong lòng vậy thôi, không bao giờ dám hé ra cho nó biết và nhất là cho mẹ biết. Mẹ tôi có bán xôi đắt quanh năm cũng không đủ tiền mua bộ đồ chơi như thế cho tôi. Có khi, mơ ước cháy bỏng gặm nhấm trái tim non nớt của tôi, và tôi lân la hỏi mẹ:

“Mẹ ơi, sao mẹ lại bán xôi?”

Mẹ nhìn tôi hồi lâu rồi trả lời nhỏ nhẹ:

“Vì bà ngoại bán xôi rồi truyền lại nghề cho mẹ. Bà ngoại nuôi cả nhà cũng bằng gánh xôi. Cái góc ngã tư đó, bà ngoại cũng đã ngồi chục năm rồi con ạ. Nay thì đến mẹ ngồi”

Câu trả lời của mẹ thật đơn giản làm tôi vội nuốt ngược vào cổ câu hỏi thứ hai đang chực chờ sẵn trên môi: sao mẹ không làm nghề gì khác khá hơn?

Một chiều mưa gió, nó đem búp bê công chúa qua ấn vào tay tôi, thì thào:

Tớ biết cậu thích con búp bê này lắm. Hai đứa mình chơi chung đi. Đổi cho tớ miếng xôi đậu đen cháy, hôm qua tới giờ mẹ chưa về, tớ chẳng có gì ăn hết.
Tôi đang cùng với nó lục cục cạo nồi xôi thì ngoài cổng nhà nó có tiếng người ồn ào. Một đám đông đàn bà ùa vào nhà nó, vừa phá tung đồ đạc vừa la lối hung tợn:

“Nó trốn đâu? Trốn đằng trời? Nhà cửa này, đồ đạc này cũng moi móc tiền đàn ông mà có. Đập nát đồ, giựt sập nhà nó cho tao”.

Nó run rẩy co rúm người nép vào sát cửa nhà tôi, hai hàng nước mắt chảy ròng ròng trên mặt. Hàng xóm bu đen kín chung quanh, chỉ chỏ, xì xào bàn tán không ai dám can thiệp. Mẹ tôi vừa gánh xôi về tới ngỏ, thấy vậy, lật đật xốc ngược lại đòn gánh vạch đám đông lao vào:

“Mấy người không được ngang ngược nghe chưa! Chuyện đâu còn có đó, cái gì cũng có luật pháp, ai cho mấy người đi phá nhà người ta?”

Đám đàn bà đang say máu giật mình dừng tay, quay lại nhìn thấy có mỗi mẹ tôi đơn độc, đã hua dao và gậy gộc định xốc tới. Nhưng ông Bảy ba gác ở đâu cũng xách hai cái càng xe đổ đánh rầm trước hiên, cất giọng la làng to như chuông:

“Ỷ đông hiếp đáp người cô thế hả? Bây thử nhào vào xem có chạy thoát ra khỏi cái xóm này không?”

Mọi người cung quanh như chợt sực tỉnh, vội vã nhao nhao ủng hộ:

“Biết điều thì mấy người thôi ngay nha. Ở đây tuy bà con lao động nhưng biết trọng nghĩa trọng tình, ai sống sao còn có trời có đất. Mấy người không được làm càn”.

Chừng như hoảng sợ trước đôi mắt gườm gườm của dân xóm, đám đàn bà vội vàng thu dao kéo rút lui, bỏ lại lời dọa nạt:

“Biết nó làm nghề gì không mà cả xóm xúm lại binh vực? Binh chi cái con làm đỉ mạt hạng! Nói cho nó biết, tụi này không có bỏ qua đâu. Chừng nào nó bỏ nghề, bỏ đất này mà đi thì thôi!”

Mọi người dần dần tản đi, mẹ tôi dắt hai đứa tôi vào nhà đóng cổng lại. Mẹ nó từ đâu, đầu tóc rũ rượi, áo quần te tua xơ xác chạy ùa vào nhà tôi, ngồi phục dưới chân mẹ tôi khóc không thành tiếng.

Nó đang úp mặt vào lòng mẹ tôi run rẩy, vội vùng dậy, chạy ngay vào góc nhà, thoát khỏi vòng tay của mẹ nó đang dang ra chơi với. Nó gào lên thật to:

“Sao mẹ lại làm cái việc đó? “

“Mẹ làm như vậy là vì con” - mẹ nó nghẹn ngào cúi đầu thật thấp.

Nó bật lên khóc nức nở:

“Con không cần mẹ làm vậy đâu !Sao mẹ không đi bán xôi?”

Gió ngoài kia thổi ù ù qua căn nhà lặng phắc. Chỉ còn tiếng khóc của hai mẹ con nghe nhói lòng.

 

UYÊN LÊ

 

 

 

Ý kiến bạn đọc
25 Tháng Mười 20181:21 CH
Khách
. ''Vui nhất là những khi hai đứa cạy cục ngồi cạo cháy trong nồi xôi cuộn lại chấm muối vừng'' Xôi đồ bằng chõ thì sao lại có cháy được
Gửi ý kiến của bạn
Tên của bạn
Email của bạn
08 Tháng Ba 202411:17 SA(Xem: 1713)
The fact that Ho Chi Minh proclaimed Vietnamese independence and the formation of the Democratic Republic of Viet Nam [DRVN] on September 2, 1945 did not assure its international recognition. The French—reactionaries and progressive alike— adamantly insisted on the reintegration of Indochina into the French Empire, by force if necessary. Other great powers, for various reasons, independently supported the French reconquest.
07 Tháng Hai 20242:19 SA(Xem: 2764)
Bài này, “Cái Tôi kỳ việt và Âm bản Thành phố/Tình yêu trong thơ tự do Thanh Tâm Tuyền”, được phát triển, bổ sung và mở rộng từ bài viết gốc năm 1986, với tựa “Thanh Tâm Tuyền, người thi sĩ ấy”, theo tinh thần tựa đề “L’Homme, cet Inconnu” (1935) (Con Người, kẻ Xa Lạ ấy) của Alexis Carrel (Nobel 1912). Một vài chủ đề đã được đưa vào, hay tô đậm, qua một cái nhìn hồi cố và tái thẩm, để làm đầy đặn và làm rõ hơn các đường nét về thơ Thanh Tâm Tuyền, vốn, trong bản gốc nguyên thuỷ, đã được vạch ra nhưng chưa được khai thác kỹ.
07 Tháng Hai 20241:35 SA(Xem: 2673)
Người ta thường chỉ nói về thơ Thanh Tâm Tuyền ở cái thời tuổi trẻ của ông, và gần như không có ai nói kỹ (hoặc tương đối kỹ) về tập “Thơ Ở Đâu Xa”, kết tinh bởi những bài thơ thời sau này của Thanh Tâm Tuyền, đặc biệt là thời ông đã đi qua những hào quang của tuổi trẻ mình, và cũng là thời mà ông đang đi vào, đang đi qua những hiện thực sống động nhất, theo một nghĩa nào đó, của thân phận con người, nói chung, và thân phận thi sĩ, nói riêng, của chính ông. Cũng có ý kiến cho rằng thơ Thanh Tâm Tuyền, trong giai đoạn này, chỉ là thơ thời khổ nạn, tù đầy, không có mấy điều đáng bàn. Ý kiến đó có lẽ nên được xét lại. Con người thi sĩ, đặc biệt những con người thi sĩ với chiều sâu và kích thước như của Thanh Tâm Tuyền, có thể tự thể hiện phong cách độc đáo của mình, tự khám phá hoặc đổi mới mình, trong tứ, trong từ, trong hình ảnh, suy tư mình, trên các mặt ngữ âm, ngữ nghĩa, tiết nhịp, điệu thức, thể loại… trong bất kỳ hoàn cảnh hiện sinh nào của họ.
23 Tháng Mười 20237:38 CH(Xem: 5111)
Even prior to the termination of the war in Europe in the summer of 1945, the United States and the Soviet Union stood out as the leading Great Powers. The United States emerged as the most powerful and richest nation, envied by the rest of the world due to its economic strength, technological and military power. Meanwhile, the Soviet Union surprised all world strategists with its military might. Despite its heavy losses incurred during the German invasion—1,700 towns and 70,000 villages reportedly destroyed, twenty million lives lost, including 600,000 who starved to death in Leningrad alone, and twenty-five million homeless families—after 1942 the Red Army convincingly destroyed German forces and steadily moved toward Berlin.
31 Tháng Tám 202311:33 CH(Xem: 5915)
Sunday afternoon, September 2, 1945. High on a stage at Cot Co [Flag Pole] park—which was surrounded by a jungle of people, banners, and red flags—a thin, old man with a goatee was introduced. Ho Chi Minh—Ho the Enlightened—Ho the Brightest—a mysterious man who had set off waves of emotion among Ha Noi's inhabitants and inspired countless off-the-record tales ever since the National Salvation [Cuu Quoc], the Viet Minh organ, had announced the first tentative list of the "Viet Minh" government on August 24. It was to take the Vietnamese months, if not years, to find out who exactly Ho Chi Minh was. However, this did not matter, at least not on that afternoon of September 2. The unfamiliar old man — who remarkably did not wear a western suit but only a Chinese type "revolutionary" uniform — immediately caught the people's attention with his historic Declaration of Independence. To begin his declaration, which allegedly bore 15 signatures of his Provisional Government of the Democ
05 Tháng Ba 20248:43 CH(Xem: 1597)
Em là sen Hồng thắm / Ngát hồn anh chiêm bao / Đêm dịu dàng xanh thẫm / Sen cười rất ngọt ngào
24 Tháng Hai 20242:39 CH(Xem: 2876)
Mà thơ. chấm. tới phẩy, nào / Dụi mắt. cắm một ngọn sào du dương / Không dưng / nghe một nạm buồn / Hai tay bụm lại / đầu nguồn thiết tha / Suối rất mệt giữa khe già / Tinh anh của đá / ném / xa / đường gần
14 Tháng Hai 20241:28 SA(Xem: 2207)
Tôi đưa tay gõ vào hư ảo / Chân lý mày đang trốn chỗ nào / Hóa ra đen đỏ hai màu áo / Chỉ để làm trò chơi khó nhau
14 Tháng Hai 20241:15 SA(Xem: 1693)
Này anh bạn – anh thấy không / Sự lộng lẫy không nhường chỗ cho điều gì hài hước / Chỉ tiếng nấc thanh xuân mềm yếu / Trên quảng trường nơi vũ hội đàn ông / Vỡ thành cơn địa chấn.
13 Tháng Hai 202411:57 CH(Xem: 1955)
Ngô Thế Vinh là một tên tuổi đã thành danh ngay từ trước năm 1975 tại miền Nam Việt Nam. Ông đoạt Giải Văn Học Nghệ Thuật VNCH năm 1971 với tác phẩm Vòng Đai Xanh. Sau này ông có thêm hai giải thưởng: 1) Giải Văn Học Montréal 2002 Hội Quốc Tế Y Sĩ Việt Nam Tự Do với Cửu Long Cạn Dòng, Biển Đông Dậy Sóng và 2) Giải Văn Việt Đặc Biệt 2017 với Cửu Long Cạn Dòng, Biển Đông Dậy Sóng và Mekong Dòng Sông Nghẽn Mạch. Một trùng hợp thật ngẫu nhiên khi tạp chí văn học nghệ thuật Ngôn Ngữ phát hành vào tháng 2-2024 cũng vào dịp Tết Giáp Thìn 2024 ra số đặc biệt giới thiệu Bác sĩ / Nhà văn / Nhà hoạt động môi sinh Ngô Thế Vinh. Năm Rồng, giới thiệu người kết nghĩa với Cửu Long, tưởng không còn gì thích hợp hơn.