- Tạp Chí Hợp Lưu  18939 Magnolia St. Fountain Valley, CA 92708 - USA Điện thoại: (714) 381-8780 E-mail: tapchihopluu@aol.com
Tác Giả
Tìm đọc

Ngày Nhật Thực

09 Tháng Tư 20152:57 SA(Xem: 30929)


TangThanhHa 2
Ảnh Phạm Hoài Nam

         
               Ở thị trấn Phụng Hiệp Hậu Giang có một cồn đất lạ - Cồn Tiên nổi chính giữa dòng sông Ngã Bảy. Chếch lên vài mét, theo hướng Đông- Bắc, lồ lộ một vòng xoáy nơi hội tụ bảy dòng kinh nước ngọt. Vài năm trước, đúng ngày nhật thực, ngày mặt trăng cưỡng hôn mặt trời, đất tối sầm hỗn mang, dân thị trấn bạt hồn bạt vía khi thấy những đám ma trơi dập dờn mặt nước sông, kinh hoàng, vài cột nước sủi bọt dựng đứng tại vòng xoáy, kèm theo tiếng nổ lác đác và xác dăm con cá sấu (sổng chuồng) banh thây đỏ ngầu. Người duy vật chép miệng dạy đời. Bày đặt, ba cái đám lân tinh và khí metan nổi giận từ đáy sông, chứ có gì đâu. Kẻ duy tâm lại thì thầm, hồn ma cậu Chín đó. Ổng đang dằn vặt về hai chữ hạnh phúc. Chết rồi, chẳng được yên thân, phải ray rứt vì tiếng đồn tằng tịu với dì Cúc, oan nghiệt.

Dì Cúc nê cái bụng bầu bảy tháng lặt lè chăm vườn hoa cúc trắng. Chỉ có Dì mới được sờ vào hoa, bất kể ngày đau ốm. Hai hàng hoa cúc trắng tạo thành lối đi zích zắc, rắc rối như cuộc đời của dì, chạy từ ngõ tận hiên nhà. Bây giờ chòm xóm đã quen dần cái bụng lúp xúp của dì. Dăm tháng trước, tin dì có bầu chấn động cả thị trấn nhỏ bé có duy nhất một con lộ. Dì không có chồng lẫn bạn trai mà có bầu. Nhiều người thấy dì từ xa đã lườm nguýt, bỏ đi mười thước vẫn còn nghe tiếng vọng khinh miệt, cô giáo mà chửa hoang (dù bây giờ dì chẳng còn dạy ai). Còn sắp nhỏ, thấy dì liền a lại, nhìn chằm chằm vô cái bụng bầu như nhìn người ngoài hành tinh. Thế nhưng dì vẫn bình thản, xem mọi chuyện nhẹ như sương sớm mai. Mẹ dì nhắc sao con cứ im lặng hoài. Dì chỉ cười, nhìn ra song cửa, rồi cắm cúi may áo quần.

          Cay độc hơn, dân thị trấn ác ý đồn tác giả bào thai chính là cậu Chín. Nhà cậu và dì gần như đối diện trên con đường chạy ngang chợ lúc nào cũng tấp nập, nhầy nhụa, và nhão nhẹt đầy dấu chân người. Chẳng qua bảy tháng trước, dì lên thành phố nghỉ hè nhằm lúc cậu lên đó dưỡng bệnh. Miệng thế gian quái lạ, cậu bị ung thư bao tử giai đoạn cuối, sao làm cha được chứ. Dì có vào bệnh viện ung bướu, cầm tay cậu mà khóc. Khóc vì bệnh, chỉ vậy thôi.

 Nhà cậu có hai mặt tiền. Phía trước buôn bán tấp nập ồn ào, đầy tiếng trả giá, la hét, chửi, vì hỏi mà không chịu mua. Những âm tạp nham, lắm khi lừa đảo của thời nói thách bán gian. Phía sau nhìn thẳng ra sông luôn ngập tràn gió mát yên tịnh, bông lục bình tím lặng lờ trôi theo con nước. Hai mặt tiền trái ngược nhau như hai mặt đối lập của cuộc đời, bất hạnh và hạnh phúc. Từ hiên nhà sau, thấy rõ mồn một Cồn Tiên và vòng xoáy giữa sông. Khi say cậu thường phán. Đó, hố đen sâu thẳm của nhân loại, nơi chôn vùi tất cả bất hạnh của con người. Con cháu phân trần, lỗ đen chứ. Cậu cười, tụi mày trẻ dại. Trong vũ trụ mơ hồ kia, mới gọi lỗ đen. Chứ trên mặt đất, mặt sông thế này, phải gọi hố đen chứ. Đây chính là trung tâm của miền đất chín con rồng. Nói xong, cậu Chín lại cười hà hà ra vẻ đắc ý.

          Cậu đang nửa ngồi nửa nằm trên chiếc ghế đu, miệng nghêu ngao vài câu vọng cổ bài Tình anh bán chiếu. Ghe chiếu Cà Mau đã cắm sào trên dòng kinh Ngã Bảy...Bàn chân trái giả của cậu (bị tai nạn lúc hoảng loạn năm bảy lăm) vẫn đung đưa muồi lắm theo năm nốt đàn Hò, Xự, Xang, Xê, Cống. Ai ngờ, bàn chân trái ấy lại song hành với giàu sang. Số là những năm tháng khó khăn cuối thập niên bảy mươi, cả dòng họ Nguyễn Tiên đều vượt biên. Cụt chân nên đành ở lại, thế là, khi không thừa hưởng mọi tài sản của dòng họ. Có bột mới gột lên hồ. Cậu giàu, phất lên từ đó.

          Dì Cúc thần tượng cậu dữ lắm. Cái gì cũng anh Chín. Thời trung học, cô bé Cúc nhà bên vẫn qua anh hàng xóm học lóm vài con chữ. Nhưng dì vẫn kính nhi viễn chi thôi, đâu dám mơ tưởng gì. Khi cậu dời nhà từ Cần Thơ về miệt Phụng Hiệp này, cậu đã yên bề gia thất. Cậu Chín lấy vợ sớm. Mới mười chín tuổi, ông nội đã dạm hỏi trầu cau đám cuối xóm. Ngày rước dâu, nghe đâu nhiều nàng ở Cần Thơ phải dấu lệ trong mắt. Rồi dì phải lòng anh kĩ sư thành phố về Phụng Hiệp sửa cầu Trắng.

          Năm đó, dì đang dạy học môn tiếng Anh ở trường cấp hai trong thị trấn. Thời sau Tết, mùa bông lục bình nở nhuộm tím ngát cả dòng sông. Màu bông tim tím giản dị, tinh khiết, nổi bật lên bên cạnh màu xanh mướt của lá. Lúc còn tuổi thơ dại, dì thường mơ mộng làm cô dâu phải cài bông lục bình tím… Đang vớt lục bình mà mắt dì len lén nhìn vào bờ. Vớt hoa lên ghe, hoa lại rớt xuống mặt sông. Mèn đéc ơi, hôm nay là ngày gì vậy cà. Dì thảng thốt. Trái tim của dì như muốn nổ tung. Máu trong người cứ rần rần. Chết thật. Có người đang tắm. Đúng ra chàng trai. Bắp tay ấy, vòng ngực ấy cứ cuồn cuộn nhấp nhô theo giọng hò.

          Hạnh phúc đang len lỏi trong tận trái tim của dì, nhưng Mẹ cứ nhắc hoài. Con trai thành phố khó tin. Đêm cuối tháng, trời tối chẳng thấy mặt người. Dì và anh kỹ sư lặng lẽ chèo ghe ra Cồn Tiên. Ảnh đi trước, gạt những đám cỏ tranh cao qua đầu người, cứ thế mà đi. Tình yêu có lí lẽ của nó. Người thường đố ai dám ra cồn buổi tối. Rắn đầy. Hai tay nắm chặt mái chèo. Vùn vụt, chỉ ba nhát phang, mấy cây cỏ tranh ngã gục đủ khoảng trống cho hai người. Hơi thở nóng, nỗi sợ rắn, khiến hai người nhích lại gần nhau. Cứ mỗi lần anh kỹ sư đưa tay qua, dì phải giữ riệt tay ảnh lại, quyết không cho qua vùng rốn. Hơi thở dì cứ dồn dập, hổn hểnh. Đến lần thứ năm, dì không còn tay mà giữ tay người … Vì hai bàn tay lại ôm chầm đôi mắt. Ánh sáng chói lòa. Không phải trời đầy sao, mà hàng trăm ngọn đuốc từ mặt sông liếm dần lên cồn đất. Giọng the thé đàn bà cất lên. Kiếm cho tao con Bạch Cúc. Người người chạy rần rần vang cả khúc sông. Bóng người đổ dài lên người dì. Có lẽ bóng không bao giờ đuổi kịp người, may mắn, chẳng ai nhìn thấy nhau. Dì hốt hoảng nhảy ùm xuống sông, lặn một hơi vô bờ. Đến nhà. Hoàn hồn, dì mới biết người ta đi đánh ghen. Ai ngờ anh kỹ sư đã có hôn thê tận Sài Gòn.

Dì tê tái tận cõi lòng. Tan nát. Ban giám hiệu trường lại băm nát tim dì lần nữa. Kiểm điểm. Chuyện đánh ghen vô cớ đã làm nhà trường bị tai tiếng. Bất hạnh đã đánh úp, đo ván dì một cách nghiệt ngã trong thời khắc dì không bao giờ ngờ đến. Dì quăng giáo án, quăng viết, về nhà dùng phấn, mở tiệm may. Dì chẳng còn tin ai, kể cả bản thân. Dì cũng chẳng buồn khóc. Tuyến lệ có lẽ đã khô cháy hết trong thời khốn khó ngày xưa. Hạnh phúc mãi đi tìm, còn bất hạnh chỉ là kẻ không mời mà đến.

Nhắc lại dì Cúc. Cậu chỉ cười lặng lẽ. Cái bao tử đang hành Cậu dữ quá. Tiếng cười ngạo mạn ngày xưa đã vắng trên môi. Số con Cúc vậy mà khổ. Đã bốn mươi tuổi già, bỗng nhiên mang tiếng thị phi. Hạnh phúc đâu có ngọt ngào dễ nắm bắt, mà xù xì trơn tuột lắm. Hạnh phúc như giọt mưa. Thấy, nhưng không thể hứng chặt giọt nước trong bàn tay. Đối với cậu, hạnh phúc, chẳng qua, trò chơi đong đầy của tạo hóa. Đạt hạnh phúc, thế nào chẳng sớm thì muộn cũng nếm mùi bất hạnh. Con người chính là sự kết hợp tinh tế của hai cỗ máy hạnh phúc và khổ đau. Đơn giản, trần tục vậy thôi. Cậu ném xuống sông hết ba cái định nghĩa khác về hạnh phúc của mấy triết gia. Ai mà còn tin họa là phúc, phúc là họa, phúc là những gì sau khi cho… vớ vẩn, rối rắm.

Cậu biết đời mình chỉ còn đếm từng ngày. Ung thư đã di căn khắp nơi. Lòng cậu thanh thản lắm. Người giàu nhất thị trấn, hỏi sao không hạnh phúc. Đời cậu cũng phiêu bạt giang hồ. Ngoài kia xô bồ, căng thẳng, ganh tị quá. Cậu bằng lòng ở cái miệt nhỏ này. Trong thị trấn, chẳng ai dám gọi cậu thằng cụt. Ai nấy đều cung kính một anh Hai, hai anh Hai. Từ phía sông, làn gió đêm chợt ùa vào nhà, đong đưa mành sáo. Tiếng chuông gió ngoài hiên leng keng lạnh lùng như đang nguyện hồn ai. Lảm nhảm một hồi, cậu thiếp đi với nụ cười viên mãn.

Đêm sắp qua. Chú đại bàng xanh nuôi trong nhà bỗng dưng vỗ cánh ầm ĩ, kêu thất thanh, bay về phía cồn Tiên. Cậu Chín qua đời đúng mười một giờ năm mươi chín phút khuya. Thời khắc cuối cùng ngày nhật thực. Ma chay xong, dân thị trấn giật mình. Tấm bảng tiệm may Bạch Cúc không còn. Hàng hoa cúc trắng xơ xác như vườn hoang.

Đêm cậu mất, dì Cúc chuyển dạ dù thai chưa đủ ngày đủ tháng. Phụ nữ lớn tuổi sanh con đầu lòng nhiều bất trắc. Dì sanh mổ, mệt, thiếp đi. Nhìn con, dì rất hạnh phúc, rồi ngất. Nước da trắng, khuôn mặt khôi ngô ấy, sao mà giống cậu Chín như hai giọt nước. Kể cả bàn chân trái bị teo (tuổi lớn sanh con dễ bị tật), giống như bàn chân trái cụt của cậu.

Căn nhà mặt tiền chợ dưới quê vẫn không bằng giá căn nhà xập xệ cấp bốn ở Sài Gòn. Dì bán hết những gì ở quê rồi cả nhà líu ríu lên thành phố. Mái nhà tôn, những đêm mưa, tiếng mưa rơi lộp bộp, buồn thê thảm. Từng giọt mưa rơi nháo nhào, rồi văng xa trên mái nhà, nghe như tiếng đồng hồ đếm thời gian. Dì không biết phải đếm xuôi hay đếm ngược để trông chờ hạnh phúc. Nhiều đêm hai mẹ con thủ thỉ với nhau. Con hỏi Mẹ. Con có cha không Mẹ. Ai cũng có Cha, con à. Cha con bỏ chúng ta đi xa lắm rồi. Dì vuốt lưng thằng bé, rồi thở dài xa vắng. Hay tiếng mưa buồn thế này, Cha đành ra đi. Thằng bé buông một câu nghe già chát.

 Thằng Mười, dì đặt tên con tỏ lòng kính trọng cậu Chín, càng lớn càng giống cậu. Nụ cười móm duyên, cái dáng đi liêu xiêu vì có tật bên bàn chân trái, không lẫn vào đâu được. Mười học rất giỏi, trừ cái tội hay lảm nhảm một mình, lúc trời chạng vạng. Có khi nào con mình mắc bệnh tự kỷ. Dì hay nghĩ thế. Ai ngờ, Mười có khả năng ngoại cảm.

Một hôm, Mười hớt hải chạy về. Hỏi Dì dồn dập. Cha con là ông Chín giàu nhất ở Phụng Hiệp, phải không Mẹ? Dì nghe mà toàn thân lạnh ngắt. Bất hạnh sao cứ theo hoài.

Mười tần ngần đứng trước căn nhà lầu năm tấm cao nhất thị trấn. Nhà cậu Chín. Mợ Chín nhìn Mười, nhìn lên bàn thờ, rồi xỉu. Thiên hạ đua nhau đến nhà mợ Chín xem đứa con rơi. Chẳng còn ai ở nhà, kể cả đám con nít. Nhìn cảnh ấy, Mười tẻn tò te, rồi tót thẳng ra Cồn Tiên. Phải sau năm buổi chiều nhập nhoạng, Mười mới gặp được hồn ma cậu Chín. Chợt nhìn thấy Mười, hồn ma chỉ biết ngửa mặt lên trời mà than. Bất hạnh đúng là kẻ vô tình, không mời mà đến. Làm sao ta có thể có con rơi thế này. Mà lại con với dì Cúc nữa. Hồn ma muốn khóc mà không được. Ma đâu có nước mắt.

Dòng họ Nguyễn Tiên mở cuộc họp báo độc nhất vô nhị tại Phụng Hiệp. Nhằm thanh minh cho người sống lẫn người đã khuất. Cả thị trấn vui như hội. Mười chẳng có cha, xét về mặt giấy tờ. Mười là kết tinh nền y học hiện đại, con thụ tinh nhân tạo. Năm đó, dì Cúc lên trung tâm hiếm muộn, đòi cho được tinh trùng người miền Tây. Người miền Tây đâu có thói quen hiến tinh trùng. Trong ngân hàng tinh trùng chỉ có một mẫu. Ngẫu nhiên hay oan nghiệt lại của cậu Chín. Dân thị trấn nhao nhao hẳn lên, quyết nhìn cho được mảnh giấy xác nhận của bệnh viện. Chỉ có dì bình thản nhất. Ai trố mắt chuyện ngộ quá. Dì cười. Ai xin lỗi vì lâu nay nghĩ oan. Dì cũng cười luôn.

Mười là con cậu Chín, theo di truyền học, dù hồn ma chẳng lấy dì Cúc bao giờ. Ngoài đời, nhìn Mười, người người đều nói con ông Chín. Hồn ma ray rức. Đâu nỡ để con nghèo khổ. Mà bây giờ hồn ma làm được gì nữa. Chết chưa phải là hết. Bất hạnh thật dai như đỉa. Hồn ma thăng nhưng lòng vẫn day dứt.

Rồi Mười mất tích.

Người duy tâm rỉ tai nhau. Có ông lão đánh cá thấy Mười lân la trên cồn Tiên đúng ngày nhật thực. Hồn ma nắm tay Mười bay, bật trên mặt nước sông đúng chín bước. Rồi cả hai rơi tõm xuống vòng xoáy, mặt sông chỉ còn đám bong bóng nước vật vờ. Kẻ duy vật tặc lưỡi lần nữa. Vẽ chuyện, mợ Chính đưa Mười qua Úc du học, chứ đi đâu mà mất tích.

Kể từ đó.

Không còn đám lửa lân tinh bùng cháy trên cồn Tiên.

Không còn cá sấu sẩy chuồng từ trại nuôi giống.

Không còn vòng xoáy trên dòng sông Ngã Bảy.

Chiếc cầu mới, mở đường quốc lộ chạy vòng quanh thị trấn (nay thị xã Ngã Bảy), đã uốn dòng chảy của sông. Có lẽ chẳng còn bất hạnh cho con người. 

Oan nghiệt dòng họ Nguyễn Tiên đã lắng. Những chiều buồn, dì Cúc thường ngồi một mình trên chiếc ghế đẩu trước hiên nhà, mỏi mắt ngóng  đứa con trai về. Bão trong lòng dì như đi cùng với những đám mây vần vũ ở trên đầu. Cơn mưa giải hạn đang về. Nhất định dì phải về miệt Phụng Hiệp, mua lại căn nhà xưa. Dì mơ về vườn hoa cúc ngay ngắn đẹp như tranh.

Mỗi lần đám giỗ cậu Chín, hiện một nhành hoa cúc trắng tinh khiết e ấp nằm sát bên mộ phần.

THÁI BẢO

 

Gửi ý kiến của bạn
Tên của bạn
Email của bạn
07 Tháng Hai 20243:34 SA(Xem: 2076)
Khi tìm đọc văn học chiến tranh (giai đoạn 1954-1975) tôi bắt gặp rất nhiều lần lời giới thiệu ngắn tên tuổi, và các tác phẩm của nhà văn Nguyên Vũ. Kể từ đó, tôi luôn tìm Nguyên Vũ để đọc, song dường như không có tác phẩm nào của ông được đưa lên các trạng mạng, hay các thư viện điện tử. Hôm rồi, thật may mắn, đang nghiền ngẫm về cố nhà văn, nhạc sĩ Nguyễn Đình Toàn, tình cờ tôi bắt gặp: Mây Trên Đỉnh Núi, truyện dài gồm 20 chương của Nguyên Vũ. Đây có lẽ là truyện dài đầu tay, và ít được nhắc đến của ông. Cũng định thử một vài trang, rồi lúc nào đó sẽ đọc tiếp, nhưng bập vào tôi không thể dứt ra được, và đọc một mạch ngay nơi làm việc. Sự hấp dẫn, sinh động ấy, không hẳn bởi chỉ nội dung, mà còn do bố cục, nghệ thuật đan xen những tình tiết câu chuyện...
07 Tháng Hai 20241:29 SA(Xem: 2554)
Sài Gòn những ngày cuối năm trời ấm dần hơn, nắng mang hương xuân vương trên hoa cỏ dịu dàng làm lòng người chao lại nỗi nhớ quê. Tạ xa Qui Nhơn đến nay đã 5 năm rồi, thời gian như chớp mắt ngoảnh lại thấy những ngày cũ ở quê lùi xa dần xa dần mất hút. Nơi nàng ở khá yên tĩnh thích hợp với người ở cái tuổi chiều thu cận kề. Buổi sáng thức dậy, nàng có những phút yên ắng nhìn dòng sông êm trôi lặng chảy đón bình minh vừa lên, nghe chim ríu rít chuyền cành, nàng còn có thể dắt cháu đi học qua các con đường im vắng mà nghe cháu nói bi bô bên tai rồi còn có những phút đi rải cơm cho chim cho cá ăn, có những buổi chiều nhìn nắng tắt bên song mà nhớ, nhờ bớt nói lại nên bớt thị phi.
06 Tháng Hai 202410:00 CH(Xem: 1829)
BÊN BỜ AO- Khuyết danh - Trần C. Trí chuyển ngữ
18 Tháng Giêng 20248:59 CH(Xem: 2285)
PHÂN ƯU / Nhận được tin buồn / Cụ Bà : PHẠM THỊ SỰ / Pháp danh Quảng Diệu Nhẫn / Sinh ngày 7 tháng 3 năm 1935 tại Mỹ Thi, Đà Nẵng, Việt Nam / Đã tạ thế ngày 12 tháng 01 năm 2024 / (Nhằm ngày 2 tháng 12 năm Quý Mão) / Hưởng thượng thọ 89 tuổi.
17 Tháng Giêng 20243:42 CH(Xem: 3670)
“Thế là Tết 1999, lần đầu tiên tôi được bước vào ngôi nhà mà tôi không biết rằng sau này tôi sẽ thường xuyên tới. Mang tới một bó hoa lớn, cầm tờ ghi địa chỉ trong tay, tôi mò mẫm tìm. Khác hẳn suy nghĩ của tôi, ngôi nhà khá rộng rãi, khang trang, lại mang hơi hướng Tây hóa. Thấy tôi, mọi người ai cũng vui vẻ tiếp đón. Trùng hợp là Tết năm đó có cả em dâu cùng cháu trai bên Đức cũng về Việt Nam thăm họ hàng. Chúng tôi nói chuyện, hỏi han về cuộc sống, những vấn đề vấp phải trong xã hội, và kết thúc bằng tiết mục karaoke tại nhà để chào đón một năm mới đầy niềm vui, thành đạt hơn. Ngày hôm đó qua đi nhanh đến nỗi mà tôi gần như không còn nhớ gì đến nó.” (Phạm Ngọc Lương)
04 Tháng Giêng 20249:03 CH(Xem: 2787)
CHIA BUỒN / Nhận được tin trễ / Văn Thi Sĩ / Nhạc Sĩ Nguyễn Đình Toàn / từ trần vào ngày 28 tháng 11 năm 2023 tại Nam California / HƯỞNG THỌ 87 TUỔI
03 Tháng Giêng 202412:49 SA(Xem: 3415)
Tháng Giêng nắng vàng thơm ngát Đàn én bay về chao nghiêng Thầm thì…lời ca em hát Lý tơ hồng khúc giao duyên
03 Tháng Giêng 202412:43 SA(Xem: 2847)
Mùa dịch Cô-vít hay còn gọi là Cúm Tàu đã qua đi. Thực sự đã đi xa nhưng còn để lại nhiều hệ lụy, ảnh hưởng sâu rộng trong đời sống thường nhật. Những người gọi là cao niên như chúng tôi, thực khó tìm lại, những buổi sáng Thứ Bẩy hẹn hò gặp gỡ; lòng háo hức nôn nao trên đường đến quán cà phê thân quen, nơi góc phố Bellaire ồn ào náo nhiệt. Tưởng rằng không còn cơ duyên hội ngộ tâm tình, nhưng Trời chiều lòng người. Mới vài tháng nay, mỗi sáng Thứ Bẩy, chúng tôi lại có cơ hội, hẹn gặp nhau tại một quán cà phê khác, dù không ưng ý, để có dịp họp mặt hàn huyên tâm sự, trao đổi những câu chuyện văn chương, hoặc tâm tình thế sự trải khắp nhân gian.
25 Tháng Mười Hai 202311:01 CH(Xem: 2971)
Trong cái không gian lành lạnh của một mùa Giáng Sinh, trong tiếng chuông ngân của nhà thờ như đón chào thiên chúa giáng trần, tôi bỗng nhớ đến một nơi chốn lặng lẽ, tối tăm, nơi có lẽ chúa đang hiện hữu từng giờ từng khắc cho riêng một người. Ở nơi ấy, anh cũng đang thầm lặng đón Giáng Sinh giữa bốn bức tường xám lạnh. Phạm Chí Dũng, một nhà báo dũng cảm, một người bạn chưa từng gặp mặt ngoài đời nhưng lại vô cùng thân thiết.
25 Tháng Mười Hai 202310:41 CH(Xem: 2574)
Hàng năm vào dịp cuối năm, người Kitô hữu đón mừng sự kiện Chúa Giêsu giáng trần, mặc lấy thân xác con người để chuộc tội nhân loại, tội tổ tông đã lưu truyền từ Adam - thuỷ tổ loài người theo dân Do Thái - lúc còn ở địa đàng đã ăn phải trái cấm của Thiên Chúa do Eve dụ dỗ.