- Tạp Chí Hợp Lưu  18939 Magnolia St. Fountain Valley, CA 92708 - USA Điện thoại: (714) 381-8780 E-mail: tapchihopluu@aol.com
Tác Giả
Tìm đọc

GIA ÁI

24 Tháng Tám 201412:00 SA(Xem: 35731)

las_vegas-_dh-content
Las Vegas - Photo DH


LTS: Lần đầu cộng tác cùng Tạp Chí Hợp Lưu. Thái Bảo sống và làm việc tại Florida, USA. truyện của Thái Bảo được đăng ở các báo trong nước và hải ngoại. Chúng tôi xin hân hạnh giới thiệu truyện ngắn "Gia Ái" là một trong những sáng tác mới nhất của Thái Bảo gởi đến cùng quí văn hữu và bạn đọc Hợp Lưu.
TCHL

Nắng đã ùa vào khung cửa kiếng. Nắng réo rắt trên đôi mông tròn của Gia Ái. Chiếc mền xô xệch hững hờ ngang eo. Nàng ưỡn người như mèo con. Trườn khỏi giường. Bò trên sàn nhà. Với tay nhón tờ giấy hồng mà phục vụ phòng mới luồn qua khe cửa. Hôm nay có thợ lau cửa kiếng tất cả 25 tầng khách sạn. Mong quí khách đừng mở rèm cửa... Gia Ái lắng nghe tiếng nước chảy trong phòng tắm. Chàng Carlos đã thức giấc. Nàng nở nụ cười tinh quái. Mở toang hoang rèm cửa màu huyết dụ.

Căn phòng khách sạn rộng thênh thang, tràn ngập màu sắc Ai Cập: xanh dương, đỏ, đen. Tấm hình trắng đen cỡ lớn, chính giữa bàn, như lạc lõng... Hình nàng chụp năm mười tám tuổi, học lớp mười hai. Vật báu duy nhất của nàng từ Việt Nam. Khung hình bằng bạc, cách điệu hình cây bồ đề. Năm xưa, sư cô Diệu Chân thỉnh từ chùa Bồ Đề Đạo Tràng nước Ấn. Tấm hình ghi lại thời khắc chớm thu. Ngắm hình, nàng cảm thấy lạnh sau gáy. Giờ nàng có mái tóc tém hợp mốt.

Từ tầng 18, Gia Ái ở phòng 1815, thành phố Las Vegas đẹp hoang dã như người con gái tuổi dậy thì. Những khách sạn ngất ngưởng kết dính, thông nhau, nằm hai bên đại lộ chẳng khác gì bím tóc. Nắng ban mai nhè nhẹ mơn trớn tóc nàng. Gia Ái nhớ mạ. Nhớ lúc nhỏ, mạ hay vuốt tóc nàng mỗi lần vỗ về giấc ngủ. Đã ba mươi tuổi, mỗi lần về thăm nhà, nàng vẫn dúi đầu vô nách mạ, hồn nhiên sờ ngực. Gặp nhau chưa tày tiếng, thế nào mạ cũng chửi nàng bằng giọng ngọt xớt. Mạ luôn mở đầu. Cá không ăn muối cá ươn. Mi thấy không? Mấy thằng anh của mi, thằng nào cũng công thành danh toại, rạng rỡ dòng họ. Còn mi được cái chi mô. Lúc ở Việt Nam, mi đạt giải toán quốc gia. Tao tưởng qua Mỹ, ít nhất mi lấy được tiến sĩ toán chứ. Giận lên, mạ la mi tau tuốt luốt.

Đời mạ đời các cậu dì chẳng mê cờ bạc. Không lẽ, cờ bạc là gien lặn, truyền từ đời ông nội. Nghe mạ kể. Lúc còn nhỏ, Gia Ái sống cùng ông nội, ông quan cuối cùng của triều Nguyễn. Trẻ ham chơi, trong một canh bạc khét tiếng, nội đã mất tất cả vườn tược, đất hương hỏa. Thức tỉnh, nội ăn chay, mặc áo nâu, niệm kinh, thờ Phật đến khi qua đời. Lúc một hai tuổi, nội ru nàng ngủ bằng tiếng kinh kệ. Chuyện này mạ đã kể hàng vạn lần. Lần nào Gia Ái cũng thay mạ chốt lại câu cuối. Mi thấy gương nội chưa mà cờ cờ bạc bạc.

Đến Mỹ, mạ buồn nhiều. Con cái không nghe lời mạ như xưa. Đi làm, đi học về, đứa nào cũng lủi vô phòng riêng. Có ai đoái hoài mạ. Khi Gia Ái bỏ nhà, ở hẳn Las Vegas, mạ kiệt sức. Mạ năn nỉ, hăm dọa, khóc…Mọi việc vẫn như nước đổ đầu vịt. Không gì lay chuyển nàng. Cờ bạc như cầu vồng sau mưa con gái ơi. Thấy đó, mất đó. Gia Ái chẳng nghe, còn phân bua. Cờ bạc là môn trí tuệ. Không giỏi toán không thể thắng. Con sẽ thắng giải chung kết đem tiền triệu về cho mạ. Mạ đóng sập cửa ngay trước mặt nàng. Đổi giọng. Gần ba mươi, gia đình không, nhà cửa không. Đẹp mặt chưa? Mi đừng dạy mạ “cách đĩ vén váy”.

Nàng đi. Trời xế chiều. Gió nam hăng hắc. Lá trên cây đang chuyển màu. Bóng nàng liêu xiêu tận bến xe buýt.

Gia Ái buồn. Nàng ra đời trong ca sanh khó. Thường sản phụ chẳng ai nhìn thấy mặt trời hai lần trong cơn chuyển dạ. Mạ khác. Mạ bò quanh nhà hai ngày. Sanh mổ. Đặt tên con Gia Ái- con là người của gia đình. Giờ đây, Ái chỉ lấy khách sạn làm nhà. Một va ly nhỏ, Ái lang thang khắp kinh đô cờ bạc Las Vegas.

Phàm ai lạc bước vào mê cung cờ bạc đều một lần sẩy chân trong đời. Năm cuối đại học, thương bạn, nàng thi giúp môn xác xuất thống kê. Việc tày trời bại lộ. Bốn năm đại học bốc hơi. Mạ giúp nàng ít vốn mở shop thời trang. Shop chẳng theo xu hướng thời trang. Nàng lại theo tiếng gọi may mắn của cờ bạc. Mạ cười mỉa. May mắn chỉ dành cho kẻ lười và bất tài con à.

​ Mạ đành thua tính lì lợm của con. Những năm đầu gia nhập làng cờ bạc. Gia Ái mỗi ngày ở một khách sạn. Nàng làm gì có tiền. Mạ càng lo hơn, sợ con làm điều phi pháp. Nàng đặt phòng nhờ đổi điểm tích lũy trên thẻ hội viên. Sáng sáng bước vào phòng kéo máy ăn tiền, Gia Ái cứ đi vòng vòng. Ai không có thẻ hội viên, nàng lẹ làng nhét thẻ vô máy. Tích điểm theo thời gian kéo máy.

Carlos còn thảm hơn. Kinh tế Mỹ tụt dốc. Carlos thất nghiệp. Một thời bảnh bao làm kinh doanh , nay chàng đứng tính tiền cho khách trong chợ. Cái nghề chán ngấy mà chàng từng làm khi học lớp mười hai. Vòng tròn đời nghiệt ngã.

Không việc, không tiền, Carlos vẫn chỉn chu. Mái tóc nâu bồng bềnh lượn sóng cùng keo chải tóc. Râu cạo sát, lộ màu xanh thép trên da mặt. Móng tay cắt giũa sạch sẽ. Trong túi quần luôn có lọ nước rửa tay hiệu Olay. Gia Ái thắc mắc. Cả kinh đô ánh sáng này không có xà phòng sao? Lần đầu gặp chàng, Carlos kể. Sanh tại Mỹ, cha nhập cư từ Brasil, gốc gác hoàng gia Tây ban nha. Gia Ái cười quặn bụng. Thất nghiệp mà cũng kênh kiệu hoàng tộc. Mạ gặp Carlos, bĩu môi. Cái thằng bóng lưỡng như Mã Giám Sinh. Người lúc nào cũng rửa tay. Chắc nó có nhiều tì vết.

Nàng nghĩ giản đơn. Ai cũng mang một phần trăm cá tính khác giới trong người. Nàng có cá tính quậy, bốc đồng của đàn ông, luôn miệng huýt sáo bài Big girl don’t cry. “Nhưng ta phải có hướng đi riêng cho cuộc đời. Thời khắc ta đã là cô gái lớn. Gái lớn không được khóc. Don’t cry. Don’t cry…”

Carlos bước ra từ phòng tắm. Mái tóc còn đẫm nước. Gia Ái đứng lên. Chiếc mền mỏng trên người nàng biến mất. Lộ những gì đẹp nhất. Chàng há hốc nhìn những đường cong. Duy nhất đường cong. Nắng chiếu thẳng tấm thân ngọc ngà làm chàng loá mắt. Nàng xáp lại gần nũng nịu. Em muốn... Carlos hoảng sợ. Không được. Rèm cửa mở toang hoang thế. Thợ rửa kiếng sắp đến tầng 18. Nàng trấn an. Có ai đâu. Kiếng này nhìn vào không thấy gì. Gia Ái bâng quơ, nói liều.

Bàn chân hai người đặt lên eo lẫn nhau. Bốn mắt nhìn xuyên thấu. Họ đang truyền năng lượng tái sinh theo trường phái Tantra của Ấn độ. Carlos vẫn nhìn nàng đắm đuối rạo rực. Nhưng thần sắc chàng không ổn. Chút lo lắng bất an lộ trên da mặt hồng hào. Đêm nay hai người vào trận chung kết poker (xì tố). Ai thắng ai thua đâu là vấn đề. Mà chàng đã hứa, nhường cho nàng thắng. Gặp mạ thế nào mạ cũng cười. Con mạ nhẹ dạ quá. Đàn ông là giống đực hay dở quẻ nhất trong các loài. Tin vào họ chỉ bò trắng răng.

Họ quyện vào nhau thành một thực thể lăn tròn trên thảm. Cơn hứng tình tạo cuồng phong biến màu huyết dụ của thảm thành màu nâu nước da nàng. Chiếc bàn lắc lư. Khung hình đen trắng ngã chỏng gọng.

Carlos vội mặc áo quần ra ngoài hút thuốc. Dăm phút sau chàng hớt hải chạy vào. Tin chấn động. Một nhân viên chùi kiếng tụt dây cáp. Rơi thẳng xuống đất. Chết. Vẫn chưa biết rơi từ tầng nào. Carlos nhìn xoáy nàng. Hay rèm cửa toang hoang làm anh ta mất tập trung. Anh tưởng tượng quá đà. Em có thấy ai đâu. Không liên quan chúng ta. Lo cho trận chung kết thôi Carlos. Quên điều vớ vẩn đó.

Nàng hơi lo. Nàng từng đọc báo. Một anh thợ rửa kiếng trong chung cư. Tụt dây cáp, gãy chân, vì mải ngắm hai vợ chồng nọ đang lên đỉnh. Câu chuyện sẽ tái sinh ngay chính khách sạn này? Không. Nàng không muốn làm kẻ ngộ sát. Nàng vẫn còn ám ảnh người chị ruột qua đời trong tai nạn hỏa hoạn. Lửa cháy ngút ngàn. Khói dâng mịt mù. Không chạy xuống được, chị gái đã nhảy từ sân thượng.

Nàng vào phòng tắm. Mở vòi sen hết cỡ. Nước lan tỏa khắp người. Gia Ái cảm thấy dễ chịu hơn. Nàng bước ra khỏi bồn tắm. Ngắm mình qua gương. Nàng lặng người. Dòng chữ đang nhảy múa trên tấm kiếng mờ hơi nước. Tại sao giết tôi?. Nàng bước lại cửa. Cửa vẫn khoá. Ai đã vào đây. Hồn ma…Nàng tưởng tượng anh thợ rơi từ tầng 18. Khi chạm đất, giãy đành đành rồi lặng im. Hồn đã lìa xác, bay theo thần chết.

Nàng hét lớn. Carlos ơi. Cứu em.

Chàng ập vào. Nhìn, im lặng.

Em chịu hết nổi. Nàng than. Họ đổi phòng.

Nàng chợp mắt trong căn phòng mới. Giấc ngủ đầy ác mộng. Người chết vẫn oán trách. Một thi thể đầy máu, gãy hai chân, bay là là theo Gia Ái. Hai chân nàng líu ríu như bị ai níu kéo. Nàng lạc tận một ngôi chùa. Hồn ma đứng lại. Nàng thấy sư cô bên kia cầu đá. Ú ớ…Chẳng thấy Carlos đâu.

Phòng suite này quá rộng, gồm ba phòng nhỏ như một căn nhà. Mỗi bước, nàng nghe tiếng vọng bước chân khác ngay sau lưng. Tâm trí nàng đang tan chảy. Hành lang khách sạn dài hun hút. Tiếng vọng đưa nàng đến phòng thi giải chung kết bài xì tố.

Hồ lỳ đã chia bài. Bài bay vun vút cắt ngang suy nghĩ bất thần đưa nàng về thực tại. Gia Ái mất tập trung. Nàng chẳng nhớ nổi bao nhiêu con bài trên bàn. Chiếc quần tây xanh đen sọc trắng tiến về nàng. Gia Ái ngước lên. Hoa mắt. Carlos đang tay trong tay nàng tóc vàng xa lạ. Chàng cười bí ẩn, kéo đầu cô gái lại gần, hôn nhẹ lên tai. Ái rùng mình. Carlos vẫn thường hôn tai nàng như vậy trong cơn hứng tình. Em tóc vàng có chút gì thẹn thùng. Ái kín đáo liếc cô gái qua lá bài. Cô gái liền cụp mặt xuống. Nàng chờ vở kịch này sớm hạ màn.

Ái từng hồ nghi Carlos có người đàn bà khác. Carlos có giao ước lạ lùng. Về đến nhà, điện thoại phải tắt. Đôi khi chàng kết thúc thoại bằng 3 chữ “I love you” ngọt xớt. Chàng cười, em gái thôi. Nghi lắm. Sáng nay, nàng mở rèm cửa không chỉ bốc đồng. Nàng muốn làm gì đó đánh động kẻ thứ ba. Carlos đã đi trước nàng một bước.

Nàng đã có hai con bồi J và đầm Q. Con bồi tóc loăn xoăn như Carlos. Nàng thương hại cho hắn. Phải gọi hắn thôi. Thằng đểu ham tiền. Hắn tìm mọi cách khủng bố nàng để thắng giải đêm nay. Yêu mà nàng quá ngây thơ, chẳng hoài nghi. Yêu một kẻ cờ bạc lại càng sai. Phụ nữ sắc sảo, muôn đời vẫn vậy, khó thoát lưới tình.

Bài ngửa trên bàn : 9, 10, ách A. Nàng cần thêm con 8 hoặc con già K để có sảnh (8,9,10,J,Q hoặc 9,10,J,Q,K). Xác xuất lấy được một trong hai con này không tệ.

Cái chết người rửa kiếng, dòng chữ trong phòng tắm, loang dần hết bộ não của nàng. Căng thẳng. Nàng muốn đi phòng vệ sinh. Hắn bất ngờ tố “all in”. Lùa hết con chip (1) trên bàn để tố. Hắn chắc có đôi ách. Bạo gan thật. Nàng đoán.

Nàng không theo nàng mất tất cả. Mất luôn lời hứa với mạ. Có thể nàng có sảnh ăn đứt đôi ách. Do dự. Hay bỏ ván này, chơi ván tiếp. Bối rối. Nàng theo. All in. Lùa hết chip ra giữa bàn. Tố thêm. Hồ lỳ lật thêm con ách. Thành sự tại thiên.

Hắn cười mãn nguyện.

Nàng cười bí hiểm.

Nàng ra ngoài gọi phone. Hắn chột dạ. Đàn bà thông minh khi cười quái, chắc có chuyện.

Lận đận. Tiến thoái lưỡng nan.

Anh thợ rửa kiếng đã chết. Một sự thật. Nàng không hề giết người. Chữ giết người chưa bao giờ tồn tại trong từ điển của nàng. Bốc đồng, có thể, dẫn đến cái chết ấy. Nàng lại mong tai nạn đã xảy ra ngay chính căn phòng sáng nay. Chính hắn chứ không thể ai khác đã viết chữ trên kiếng phòng tắm. Hắn không thể ẵm gọn giải thưởng này. Đêm nay hắn phải dằn vặt và cô độc. Sân si đã cám dỗ nàng. Nàng đi quá xa.

Phía dưới hàng ghế khán giả, mạ lần chuỗi hạt đọc kinh. Mạ chỉ cầu Gia Ái bình yên. Mạ thấu thị sự hoảng loạn trong tâm can con gái.

Nàng nhấp nhổm. Một vật lấp ló ánh sáng bạc từ túi xách để hở. Nàng rảo bước, trao cho mạ khung ảnh bằng bạc. Nàng muốn nó về lại chốn bình yên. Nàng không phải tuýp người duy tâm. Nhưng khung hình này đã ám ảnh nàng nhiều năm. Lắm khi nàng mơ đến cây bồ đề vĩ đại như cây bồ đề trang trí quanh khung hình. Nàng gặp một tỳ kheo.

Tỳ kheo hỏi: Con đã quy y sao lại mê cờ bạc?

Gia Ái đáp: Dạ, trong năm đều răn của nhà Phật (2) không có điều nào cấm cờ bạc.

Tỳ kheo khẳng định: cờ bạc là gian dối…

Gia Ái đáp: Dạ, càng không. Ở xứ Mỹ, đánh bạc trong các sòng bài đều minh bạch. Đánh bạc là một nghệ thuật kế hợp giữa trí tuệ và may mắn.

Tỳ kheo lắc đầu, bỏ đi. Cờ bạc dễ kéo theo sân si. Tiếng xào xạc lá cây bồ đề khô xa dần xa dần rồi mất hút.

Bảy phút sau cuộc gọi. Bằng thời gian quãng đường từ đồn cảnh sát đến khách sạn. Cửa phòng mở. Hai cảnh sát khệnh khạng bước vào. Họ tìm Gia Ái và Carlos. Nàng tóc vàng của hắn biến mất tiêu. Vở kịch đã thực sự khép màn. Nàng cười.

Mạ quị xuống. Môi mạ mấp máy sáu chữ. Hình như “cá không ăn muối cá ươn”.

Đêm Las Vegas hầm hập. Hai chiếc xe hụ còi chớp đèn inh ỏi đua ngược chiều. Xe cảnh sát và xe cứu thương.

Mạ ngồi đó, bất động cả buổi chiều. Tin động trời: người thợ rửa kiếng tử vong với chiếc quần mở khóa và cảnh sát tìm thấy dấu vết tinh trùng của người thợ (đã thử DNA) phía bên ngoài cửa kiếng phòng 1815.

Mạ vẫn ngồi trong đêm. Mắt thẩn thờ dính chặt vào khung ảnh. Tay trái vân vê tấm hình con gái cưng, tay phải lần chuỗi hạt nhà Phật. Gia Ái quí tấm hình này lắm. Rồi mạ ghì chặt hình. Mong con sớm quay về. Mạ nhớ như in ngày Gia Ái đứng trên cầu đá lối vào chùa Kiều Đàm. Sư cô hỏi sao con không chụp trong chùa. Nàng dạ. Con mới ngộ đến cổng chùa.

Gia Ái khổ một, mạ khổ mười.

Ngộ hay không ngộ đều đáng thương. Mạ thở dài.

Chú thích:

1/ Chip: vật bằng nhựa hình dạng giống tiền xu có giá trị từ một đô đến một triệu đô

2/ Năm điều răn của nhà Phật: tránh sát sanh, tránh trộm cắp, tránh tà dâm, tránh nói dối, tránh rượu bia.

Gửi ý kiến của bạn
Tên của bạn
Email của bạn
08 Tháng Hai 201112:00 SA(Xem: 116785)
Nắng chiếu óng ánh trên mái tóc ngắn của cậu con trai, chiếc sơ mi mầu xanh dương hơi nhàu nơi hai bàn tay cô gái níu. Cô níu chặt quá, làm cái cổ sơ mi như muốn lật ngửa ra soi rõ một cái gáy thanh xuân mạnh mẽ. Cô gái nằm phía dưới tuy không nhìn rõ hết khuôn mặt, nhưng vầng trán nhô ra rất thanh tân.
02 Tháng Hai 201112:00 SA(Xem: 74253)
02 Tháng Hai 201112:00 SA(Xem: 85070)
...Trong hoàn cảnh hiện nay, người làm văn học, trong hay ngoài nước, đặc biệt là giới trẻ, đang có cơ hội và khả năng tạo một sinh khí cho xã hội VN, giúp giảm thiểu những phá sản tinh thần đang xẩy ra. Muốn vậy, rất cần có sự đam mê, học hỏi, và lòng can đảm nói thật, viết thật. Không có nền văn học có giá trị nào được xây dựng trên sự giả dối và tránh né.
02 Tháng Hai 201112:00 SA(Xem: 96228)
LTS: Nguyễn Hạnh Nguyên sinh năm 1985, tốt nghiệp thạc sĩ khoa học ngành Ngữ Văn. Hiện sống và làm việc tại Hạ Long, Quảng Ninh. Năm mới, bài viết mới lần đầu đăng ở trang mạng Hợp Lưu như một món quà xuân gởi đến quí văn hữu và bạn đọc đầu năm Tân Mão 2011. TCHL
30 Tháng Giêng 201112:00 SA(Xem: 83876)
Bài viết này duyệt lại huyền thoại trụ đồng Mã Viện xuất hiện từ khoảng thế kỷ thứ IV-V, nhưng không hề có dấu vết trên thực địa hay trong quốc sử Hán. Những dã sử về số lượng và vị trí trụ đồng chẳng những thiếu cơ sở, mà còn di động, từ châu Khâm tới Hà Tiên-An Giang—không ngừng nam tiến, giống như tấm bản đồ biển Đông Bắc Kinh mới công bố năm 2009, ấn chứng của “thực dân xã hội chủ nghĩa” [Han social-colonialism ], vò đựng mới cho tinh thần Đại Hán phong kiến.
30 Tháng Giêng 201112:00 SA(Xem: 73593)
Vichto Olegovich Pelevin sinh ngày 22.11.1967 tại Moskva, trong một gia đình quân nhân. Năm 1989 Pelevin thi vào trường đại học năng lượng, từ 1989-1990 học hàm thụ trường đại học viết văn Maxime Gorki. Pelevin bắt đầu sáng tác vào giữa những năm 80, mười năm sau, chưa đầy ba mươi tuổi, có trong tay hơn chục tiểu thuyết, truyện vừa và năm-sáu tập truyện ngắn, anh đã trở thành "hiện tượng bí hiểm nhất và nổi tiếng nhất trong thế hệ các nhà văn hậu Xô Viết".
30 Tháng Giêng 201112:00 SA(Xem: 90455)
Nhân viên trực phòng xác bật đèn. Ánh sáng xanh nhợt gây thêm sự lạnh lẽo. Hai bàn tay Sinh nắm chặt lại trong túi áo khoác. Gã nhân viên liếc nhìn Sinh, rất nhanh. Sinh tưởng như hai người kia cũng nghe được tiếng tim đập của mình. Gã nhân viên kéo chiếc hộp sắt hình quan tài nằm sâu trong vách tường. Nhẹ nhàng, cẩn thận như thể gã cũng ngại làm người nằm bên trong thức giấc.
30 Tháng Giêng 201112:00 SA(Xem: 82717)
...Anh là cơn gió chướng của đời em. Anh là nỗi ám ảnh không mặt mũi, nhưng tồn tại mãi trong ngăn kéo ký ức em. Em đọc được trong mắt anh ước muốn hoan lạc của một tình yêu với một thân xác. Một sự hoà hợp nhịp nhàng như sấm sét và mưa. Cho anh tan chảy như trăng trong ngõ ngách đêm.
30 Tháng Giêng 201112:00 SA(Xem: 90509)
... Thiếp không muốn về, cũng không muốn ngồi lên, cũng chẳng hề thấy lạnh. Thiếp chỉ muốn nằm đó, với chàng, muôn kiếp muôn đời gặm nhấm niềm yêu. Khởi đầu chỉ là những mưu toan mà trời ơi, sao người ta cứ phải dùng những tấm thân liễu yếu, sao người ta vẫn cứ phải nhờ vả chút nhan sắc bọt bèo.
30 Tháng Giêng 201112:00 SA(Xem: 78618)
Alexandre Lucien Abel de Rhodes mang gương mặt thống khổ và si mê của oan hồn chưa hề biết đến tình yêu. Những ai bắt gặp giáo sĩ những năm thánh chiến, thảng thốt nhận ra bóng ma mang nỗi buồn chín thối ruột gan của một người đàn ông chưa toại nguyện thân xác. Hôi thối đến nỗi những người lính Marốc của tiểu đoàn 10 Tabor tăng cường cho trung đoàn 3 Lê Dương phải bịt mũi trước xú uế nồng nặc bốc toả từ nhà thờ chính toà Cao Bằng.