LỜI MẸ DẶN - Phùng Quán (1957) Translated from Vietnamese into English by Hương Cau Cao Tân

LỜI MẸ DẶN                           
Phùng Quán (1957)

Tôi mồ côi cha năm hai tuổi 
Mẹ tôi thương con không lấy chồng 
Trồng dâu, nuôi tằm, dệt vải 
Nuôi tôi đến ngày lớn khôn. 

Hai mươi năm qua tôi vẫn nhớ 
Ngày ấy tôi mới lên năm 
Có lần tôi nói dối mẹ 

Hôm sau tưởng phải ăn đòn. 

Nhưng không, mẹ tôi chỉ buồn 
Ôm tôi hôn lên mái tóc 
- Con ơi trước khi nhắm mắt 
Cha con dặn con suốt đời 
Phải làm một người chân thật. 

- Mẹ ơi, chân thật là gì? 
Mẹ tôi hôn lên đôi mắt 
Con ơi một người chân thật 
Thấy vui muốn cười cứ cười 
Thấy buồn muốn khóc là khóc. 
Yêu ai cứ bảo là yêu 
Ghét ai cứ bảo là ghét 

Dù ai ngon ngọt nuông chiều 
Cũng không nói yêu thành ghét. 
Dù ai cầm dao dọa giết 
Cũng không nói ghét thành yêụ 

Từ đấy người lớn hỏi tôi: 
- Bé ơi, Bé yêu ai nhất? 
Nhớ lời mẹ tôi trả lời: 

- Bé yêu những người chân thật. 

Người lớn nhìn tôi không tin 
Cho tôi là con vẹt nhỏ 
Nhưng không ! những lời dặn đó 
In vào trí óc của tôi 
Như trang giấy trắng tuyệt vờị 
In lên vết son đỏ chóị 

Năm nay tôi hai mươi lăm tuổi 
Đứa bé mồ côi thành nhà văn 
Nhưng lời mẹ dặn thuở lên năm 
Vẫn nguyên vẹn màu son chói đỏ. 

Người làm xiếc đi giây rất khó 
Nhưng chưa khó bằng làm nhà văn 
Đi trọn đời trên con đường chân thật. 

Yêu ai cứ bảo là yêu 
Ghét ai cứ bảo là ghét 
Dù ai ngon ngọt nuông chiều 
Cũng không nói yêu thành ghét 
Dù ai cầm dao dọa giết 
Cũng không nói ghét thành yêụ 

Tôi muốn làm nhà văn chân thật 
chân thật trọn đời 

Đường mật công danh không làm ngọt được lưỡi tôi 
Sét nổ trên đầu không xô tôi ngã 
Bút giấy tôi ai cướp giật đi 
Tôi sẽ dùng dao viết văn lên đá. 

A Mother’s Advice                            
Phung Quan (1957)

Translated from Vietnamese into English by Hương Cau Cao Tân

on 27 July, 2019 in British Columbia, Canada

When I was two years old, my father ceased to be

My mother has not remarried since, out of her love for me

She since has grown mulberry, cared for silkworms, and weaved daily

To bring me up until the day I have grown fully.

It has been twenty years, I still remember, since the day

I was only a naïve boy of five years of age

I did not remember why, but to my mother did I lie

I thought I would get the spanking I deserved that time.

My mother did not deliver it but with a sadness in her eyes

She embraced me, and kissed the hair of mine

- My son, before your father passed away

He said that in all your life you should strive

To remain a person of honesty, and should never lie.

- Mommy, what is honesty? Why?

My mother kissed me on the eyes

- My son, an honest person is one

Who would smile when he feels like smiling

Would cry when he feels like crying

Would say, I like, to someone he likes

Would say, I dislike, to someone he dislikes

Despite anyone’s sweet talking and appeasing

He would not switch liking for hating

Despite anyone’s knife holding and threats of killing

Would not switch hating for liking.

Since then, whenever someone asks me:

- Little boy, who do you love most, who would it be?

I answer them, remembering what my mother has said:

I love honest people, who would call a spade a spade.

Grown-ups look at me in disbelieving

Considering me just a little parrot in my talking

But what my mother has said remains

Imprinted deep in my brain

Just like onto a bright white piece of paper

A bright red seal is permanently imprinted forever

This year it is twenty five years in coming

The orphaned boy becomes a writer in his living

But what my mother has said since I was five

Its crimson colour remains intact and bright.

Though the tightrope walker’s work is difficult in his walking

But it is more difficult for a writer in his writing

Who ought to remain totally in honesty in his living.

Who would say, I like, to someone he likes

Would say, I dislike, to someone he dislikes

Despite anyone’s sweet talking and appeasing

He would not switch liking for hating

Despite anyone’s knife holding and threats of killing

Would not switch hating for liking.

I want to be an honest writer

All my life and perhaps forever

Fame’s sweetness and honey cannot sweeten my tongue in bitterness

Lightning cannot strike me down and make me depressed

If someone snatches away my pen, paper, and instruments for my writing

I would use knives to write on stones with my carving.