- Tạp Chí Hợp Lưu  18939 Magnolia St. Fountain Valley, CA 92708 - USA Điện thoại: (714) 381-8780 E-mail: tapchihopluu@aol.com
Tác Giả
Tìm đọc

CHÚ VE SẦU

02 Tháng Sáu 20209:59 CH(Xem: 14469)
Ha Giang 1 - UL
Tiếng ve trong mùa hạ - ảnh UL

Ve, loài côn trùng quen thuộc với tôi từ tấm bé, nhưng vì sao lại gọi là ve sầu thì tôi không rõ lắm. Mãi sau này biết sầu, mới dần dà nhận ra (!)

Ngày xưa rất xưa, thời dân làng chỉ nhận tin qua giọng loa vang vang sau tiếng cốc cốc của mỏ làng vào rạng sáng hay lúc chiều sập tối, thủa tôi còn loăng quăng bám chéo áo ngoại ra vườn, tiếng ve đã in vào trí óc non nớt của tôi rồi.

Thời ấy trước nhà thờ họ ngoại của tôi có cây phượng bé tí, chẳng năm nào đủ sức để làm nhiệm vụ trọng đại nhất của mình. Chỉ có những chú ve con, một sáng nắng vàng, bỗng dưng bật lên những âm thanh vui tai đầu tiên, báo cho tôi biết một mùa hè rong chơi lý thú.

Chính tiếng ve đã treo hồn tôi lơ lửng trong khu vườn của ngoại, cho dù gió Lào trưa hè thông thốc thổi, nung quắt queo những đọt tre trổ bông bao quanh vườn nhà. Tôi mê tít hàng mít thẳng tắp cho trái to bằng cái thùng gánh nước của ngoại, những chùm cam Xã Đoài chín ngọt. Và, đáng nhớ nhất, lớp vỏ của loài ve vừa thoát xác, với vết nứt trên lưng, vẫn ngộ nghĩnh bám chặt vào gốc cây!

Lũ ve giúp cho mùa hè của tôi đỡ trống trải. Mấy đứa bạn học không biết làm gì mà hè nào cũng chỉ gặp nhau mấy bữa đầu, rồi sau đó biệt tăm. Tôi thui thủi một mình với ve và nắng.

Sáng tinh mơ, từ vườn sau đã vọng lại vài tiếng khọt khẹt, sau đó đổi sang rè rè, khúc dạo đầu chỉ lác đác mấy cây vỹ cầm. Rồi cả dàn đồng ca cao giọng trỗi lên. Ngoại tôi thức dậy nấu bữa sáng. Tôi vùi mình trong giấc mơ muộn mặc cho tiếng ve càng lúc càng trở nên inh ỏi.

Mười giờ trưa, chúng lại râm ran. Tôi mắc võng trong vườn, nằm im thin thít dõi mắt tìm kiếm. Cam lúc lỉu đung đưa. Mặt trời nóng rực chen qua kẽ lá, rọi vào những chú ve nhỏ bằng ngón tay út, nâu sẫm, bóng mượt, duyên dáng bám sát vào thân cây. Chúng rung rung chiếc bụng dưới đôi cánh mỏng, trong veo như cánh chuồn chuồn, nổi bật những đường gân vàng nâu bóng loáng, khoái chí phát ra giai điệu của những kẻ vô ưu, nhàn rỗi.

Tôi nhẹ nhàng ngồi dậy, rướn người đến gần, thoáng thấy đôi mắt màu cam, đẹp như hai mảnh hổ phách gắn trên chiếc đầu be bé xinh xinh và cây kim nhỏ xíu xếp dọc dưới thân, dùng để hút sương và nhựa cây. Vừa rón rén đến gần, chúng đã giật mình vội vã bay lên, gởi lại trên mặt tôi những hạt nước li ti một cách khiếm nhã.

Chỉ giận một tí xíu thôi nhưng tò mò lại nhiều lắm. Và tư tưởng chiếm hữu manh nha. Tôi muốn có những chú ve của riêng tôi, trong chiếc lọ bằng thủy tinh đựng bánh thuẫn ngày tết của ngoại, để có thể lắng nghe và ngắm nghía chúng thật gần, tìm ra chỗ phát âm bí hiểm, giải đáp cho câu hỏi tại sao thân nó nhỏ tí mà lại hoạt động như cái micro, khuếch đại giọng ca vang rền đến mức diệu kỳ!

Sau nhiều lần rình rập chụp bắt không thành công, nghe lời thằng bé ở kế bên nhà, tôi lấy mủ mít, bao vào đầu thanh tre rồi len lén chạm vào cánh chúng. Nhưng khi rón rén đến gần, lũ ranh ma đã đập cánh bay lên, đậu trên cành cao hơn, với một tư thế đầy thách thức và nhạo báng! .

Tôi nghĩ ra một cách mới. Chiếc vợt bằng bao nilon quấn trên thanh tre dài chắc sẽ dễ dàng tóm được chúng!

Bỏ ra ba buổi trưa, tôi mới vợt được một chú. May mắn cho tôi, là ve đực, biết phát ra tiếng gọi thiết tha để tán tỉnh bạn tình. Ve cái thì không thể, muôn đời lặng im. (Sao giống cái nào cũng rụt rè, e thẹn thế!). Tôi mừng đến ngất ngây, mau chóng cho vào lọ. Nó hoảng hốt, điên cuồng đập cánh, va xan xát vào bức tường thành trong suốt, è è vài tiếng tuyệt vọng, rồi thôi. Tôi xót ruột thò tay ve vuốt, an ủi chuyện trò và không quên vạch đôi cánh tìm hai hạt gạo, nơi nhận và phát âm thanh từ khoang bụng rỗng.

Suốt buổi chiều kè kè ôm chiếc lọ, đợi hoài chẳng thấy ve mở lời. Hạt gạo dưới cánh xẹp lép. Chắc do va đập trong lúc cố tìm cách thoát thân. Chán quá, tôi đậy nắp, bỏ đi chơi...

Sáng hôm sau, nghe tiếng rền rĩ ngoài vườn, chợt nhớ đến chú ve bé nhỏ của mình, tôi mở nắp, ngỡ ngàng thấy nó nằm yên, bất động.

Ngoại tôi bảo vòng đời của ve kéo dài rất lâu. Tiền thân của ve sầu là con lụy. Lụy sống dưới lớp đất tối tăm từ 2 đến 5 năm, có loài tới 17 năm (sau này tôi mới biết), bám hút nhựa trong rễ cây để sống. Đầu hè, lụy bò lên cây, thoát xác, tung cánh lên cây cao hưởng thụ mùa hè huy hoàng, hát ca, yêu đương và duy trì nòi giống. Chỉ một mùa hè thôi, ve sầu sẽ vĩnh viễn ra đi. Thế mà tôi đã tước đoạt khoảng thời gian đáng sống ngắn ngủi của nó!

Tôi ân hận, quyết định làm đám tang. Tôi để nó an nghỉ trong hộp diêm, phủ thêm lớp giấy thủ công màu vàng bên ngoài, để thế giới bên kia của nó bớt tối tăm, và trong giấc ngủ dài, nó có thể mơ thấy màu nắng vàng rực rỡ của thế giới bên này. Tôi đặt hộp diêm dưới gốc cam, nhặt hoa chanh, hoa thiên lý rụng trong vườn đắp lên mộ, thổn thức như đang đưa tang một người...

Từ đó tôi không bắt ve, bươm bướm, chim non hay bất kỳ loài động vật nào để chơi nữa cả. Tôi chỉ ngắm nghía, lắng nghe cảm nhận chúng chơi đùa quanh mình và nhận ra, giống con người, chúng không thể vui vẻ cất cao tiếng nói và khoe khoang nét đẹp độc đáo của mình khi bị cầm tù, sẽ chết dần chết mòn khi tự do bị tước đoạt!

Khi nắng hè thắp lên cành phượng vỹ trước nhà thờ họ những đốm lửa đầu tiên, tôi đang học lớp bốn. Một sáng đi học, tôi thấy lửa cháy trên sườn núi và những âm thanh đì đùng đáng sợ. Trường học đóng cửa, tôi ngơ ngác theo đoàn người trên những chuyến xe đò nối đuôi nhau vượt đèo Hải Vân để vào phố biển xứ Đà, bỏ lại sau lưng những chú ve sầu tuổi nhỏ.

Lúc bấy giờ tôi mới biết sầu là gì. Sầu rơi trên bậc thềm nhà ngoại phủ đầy hoa cau. Sầu vương trên những cây ổi, mãng cầu, gốc mít... Sầu đong đưa theo nhịp võng dưới tán lá trưa hè. Sầu thấm đẫm nhớ nhung khúc nhạc ve râm ran mời gọi ...

Còn những chú ve kia có biết sầu không? Tôi nghĩ là có. Chúng đã phải trải qua một thời gian dài sống trong tăm tối, nhưng khi thoát ra khỏi lớp vỏ, xòe cánh tung bay, chúng chỉ có vỏn vẹn 90 ngày để hưởng thụ cuộc sống tự do, yêu đương và ca hát.

Bất chợt tôi nhớ đến hai câu thơ trong bài thơ "Giục giã " của Xuân Diệu:

"Thà một phút huy hoàng rồi chợt tối
Còn hơn buồn le lói suốt trăm năm"

Xuân Diệu chỉ có một phút huy hoàng, mình có đến tận 90 ngày, cũng đáng, ve nhỉ!

Thu Nguyễn

 

Ý kiến bạn đọc
10 Tháng Giêng 20211:18 CH
Khách
Đã đọc, Thks tác giả
Gửi ý kiến của bạn
Tên của bạn
Email của bạn
08 Tháng Ba 202411:17 SA(Xem: 1485)
The fact that Ho Chi Minh proclaimed Vietnamese independence and the formation of the Democratic Republic of Viet Nam [DRVN] on September 2, 1945 did not assure its international recognition. The French—reactionaries and progressive alike— adamantly insisted on the reintegration of Indochina into the French Empire, by force if necessary. Other great powers, for various reasons, independently supported the French reconquest.
07 Tháng Hai 20242:19 SA(Xem: 2289)
Bài này, “Cái Tôi kỳ việt và Âm bản Thành phố/Tình yêu trong thơ tự do Thanh Tâm Tuyền”, được phát triển, bổ sung và mở rộng từ bài viết gốc năm 1986, với tựa “Thanh Tâm Tuyền, người thi sĩ ấy”, theo tinh thần tựa đề “L’Homme, cet Inconnu” (1935) (Con Người, kẻ Xa Lạ ấy) của Alexis Carrel (Nobel 1912). Một vài chủ đề đã được đưa vào, hay tô đậm, qua một cái nhìn hồi cố và tái thẩm, để làm đầy đặn và làm rõ hơn các đường nét về thơ Thanh Tâm Tuyền, vốn, trong bản gốc nguyên thuỷ, đã được vạch ra nhưng chưa được khai thác kỹ.
07 Tháng Hai 20241:35 SA(Xem: 2261)
Người ta thường chỉ nói về thơ Thanh Tâm Tuyền ở cái thời tuổi trẻ của ông, và gần như không có ai nói kỹ (hoặc tương đối kỹ) về tập “Thơ Ở Đâu Xa”, kết tinh bởi những bài thơ thời sau này của Thanh Tâm Tuyền, đặc biệt là thời ông đã đi qua những hào quang của tuổi trẻ mình, và cũng là thời mà ông đang đi vào, đang đi qua những hiện thực sống động nhất, theo một nghĩa nào đó, của thân phận con người, nói chung, và thân phận thi sĩ, nói riêng, của chính ông. Cũng có ý kiến cho rằng thơ Thanh Tâm Tuyền, trong giai đoạn này, chỉ là thơ thời khổ nạn, tù đầy, không có mấy điều đáng bàn. Ý kiến đó có lẽ nên được xét lại. Con người thi sĩ, đặc biệt những con người thi sĩ với chiều sâu và kích thước như của Thanh Tâm Tuyền, có thể tự thể hiện phong cách độc đáo của mình, tự khám phá hoặc đổi mới mình, trong tứ, trong từ, trong hình ảnh, suy tư mình, trên các mặt ngữ âm, ngữ nghĩa, tiết nhịp, điệu thức, thể loại… trong bất kỳ hoàn cảnh hiện sinh nào của họ.
23 Tháng Mười 20237:38 CH(Xem: 4698)
Even prior to the termination of the war in Europe in the summer of 1945, the United States and the Soviet Union stood out as the leading Great Powers. The United States emerged as the most powerful and richest nation, envied by the rest of the world due to its economic strength, technological and military power. Meanwhile, the Soviet Union surprised all world strategists with its military might. Despite its heavy losses incurred during the German invasion—1,700 towns and 70,000 villages reportedly destroyed, twenty million lives lost, including 600,000 who starved to death in Leningrad alone, and twenty-five million homeless families—after 1942 the Red Army convincingly destroyed German forces and steadily moved toward Berlin.
31 Tháng Tám 202311:33 CH(Xem: 5537)
Sunday afternoon, September 2, 1945. High on a stage at Cot Co [Flag Pole] park—which was surrounded by a jungle of people, banners, and red flags—a thin, old man with a goatee was introduced. Ho Chi Minh—Ho the Enlightened—Ho the Brightest—a mysterious man who had set off waves of emotion among Ha Noi's inhabitants and inspired countless off-the-record tales ever since the National Salvation [Cuu Quoc], the Viet Minh organ, had announced the first tentative list of the "Viet Minh" government on August 24. It was to take the Vietnamese months, if not years, to find out who exactly Ho Chi Minh was. However, this did not matter, at least not on that afternoon of September 2. The unfamiliar old man — who remarkably did not wear a western suit but only a Chinese type "revolutionary" uniform — immediately caught the people's attention with his historic Declaration of Independence. To begin his declaration, which allegedly bore 15 signatures of his Provisional Government of the Democ
05 Tháng Ba 20248:43 CH(Xem: 1215)
Em là sen Hồng thắm / Ngát hồn anh chiêm bao / Đêm dịu dàng xanh thẫm / Sen cười rất ngọt ngào
24 Tháng Hai 20242:39 CH(Xem: 2507)
Mà thơ. chấm. tới phẩy, nào / Dụi mắt. cắm một ngọn sào du dương / Không dưng / nghe một nạm buồn / Hai tay bụm lại / đầu nguồn thiết tha / Suối rất mệt giữa khe già / Tinh anh của đá / ném / xa / đường gần
14 Tháng Hai 20241:28 SA(Xem: 1798)
Tôi đưa tay gõ vào hư ảo / Chân lý mày đang trốn chỗ nào / Hóa ra đen đỏ hai màu áo / Chỉ để làm trò chơi khó nhau
14 Tháng Hai 20241:15 SA(Xem: 1235)
Này anh bạn – anh thấy không / Sự lộng lẫy không nhường chỗ cho điều gì hài hước / Chỉ tiếng nấc thanh xuân mềm yếu / Trên quảng trường nơi vũ hội đàn ông / Vỡ thành cơn địa chấn.
13 Tháng Hai 202411:57 CH(Xem: 1408)
Ngô Thế Vinh là một tên tuổi đã thành danh ngay từ trước năm 1975 tại miền Nam Việt Nam. Ông đoạt Giải Văn Học Nghệ Thuật VNCH năm 1971 với tác phẩm Vòng Đai Xanh. Sau này ông có thêm hai giải thưởng: 1) Giải Văn Học Montréal 2002 Hội Quốc Tế Y Sĩ Việt Nam Tự Do với Cửu Long Cạn Dòng, Biển Đông Dậy Sóng và 2) Giải Văn Việt Đặc Biệt 2017 với Cửu Long Cạn Dòng, Biển Đông Dậy Sóng và Mekong Dòng Sông Nghẽn Mạch. Một trùng hợp thật ngẫu nhiên khi tạp chí văn học nghệ thuật Ngôn Ngữ phát hành vào tháng 2-2024 cũng vào dịp Tết Giáp Thìn 2024 ra số đặc biệt giới thiệu Bác sĩ / Nhà văn / Nhà hoạt động môi sinh Ngô Thế Vinh. Năm Rồng, giới thiệu người kết nghĩa với Cửu Long, tưởng không còn gì thích hợp hơn.