- Tạp Chí Hợp Lưu  18939 Magnolia St. Fountain Valley, CA 92708 - USA Điện thoại: (714) 381-8780 E-mail: tapchihopluu@aol.com
Tác Giả
Tìm đọc

L U Â N P H I Ê N (*)

04 Tháng Sáu 201212:00 SA(Xem: 103906)

Văn hóa xã hội

L U Â N P H I Ê N (*)

 

  fh-ns-contentNgày 6 tháng năm 2012, ông François Hollande thuộc Đảng Xã hội (PS, cánh tả) được bầu làm tổng thống nhiệm kì 2012-2017. Và sẽ chánh thức được chuyển quyền thay thế đương kim tổng thống Nicolas Sarkozy thuộc Đảng Liên hiệp Phong trào Bình dân (UMP, cánh hữu) ngày 15 sắp tới. Từ đây tới đó, ông Nicolas Sarkozy vẫn còn là tổng thống, với đầy đủ quyền lực tối cao. Trong thời gian chín mười ngày này, nước Pháp coi như có hai vị tổng thống, một cánh hữu đương nhiệm và một cánh tả sắp chắp chánh.

 Một tình huống không khỏi khiến quần chúng Pháp, và nhứt là giới quan sát trong nước, đặc biệt chăm chú, để mắt xét xem hai vị chánh khách đối lập hành xử (với nhau) như thế nào. Bởi trước đó, kể từ cuối năm ngoái, khi còn là ứng cử viên, họ không ngừng mặt đối mặt luận chiến, cấu xé hơn thiệt, cãi chày cãi cối với nhau. Mà cực điểm là hôm họ đối đầu trực tiếp ngót bốn tiếng đồng hồ trên các dài truyền thanh và truyên hình, bốn ngày trưóc hôm bầu cử (1).

 

Vai sánh vai

 Như vừa nói, suốt sáu tháng trời tranh cử họ luôn hồi mặt đối mặt gay gắt với nhau. Vậy mà giờ đây, ngay sau cuộc bầu cử, lại hồn nhiên vai sánh vai như chẳng có việc gì trọng đại đã xảy ra. Ngày 8 tháng năm, trong buổi lễ truy niệm ngày chiến tranh thế giới 1939-1945 chấm dứt, dưới vòm Khải hoàn môn (Arc de triomphe, đài tưởng niệm liệt sĩ) ở trung tâm thành phố Paris, diễn ra một hoạt cảnh khác thường, hiếm thấy: ông Nicolas Sarkozy, bấy giờ vẫn đương nhiệm cho tới ngày 15 tháng năm, và ông François Hollande, sẽ chánh thức kế vị, thân thiện sát cánh bên nhau. Họ đang cùng nhau biểu dương tinh thần hòa hảo và đoàn kết trong một chánh thể thật sự dân chủ.

 Hai ngày trước, khi cuộc bầu cử vừa ngã ngũ, kẻ thắng kẻ bại, họ cũng đã chào hỏi nhau, bặt thiệp, lịch lãm. Kẻ thắng không vỗ ngực ta đây, kẻ bại không hằn học oán hận. Kẻ thắng chuyển lời chào thân thiện (salut républicain, cộng hòa, dân chủ) tới kẻ bại, kẻ bại chúc kẻ thắng được may mắn (bonne chance) và đồng thời xác định trước bàn dân thiên hạ: « Ông François Hollande đã được bầu làm tổng thống, xin mọi người tôn trọng ông. » Lời nói chủ yếu gởi cho đảng viên UMP mà ông Nicolas Sarkozy là thủ lãnh, nhắn nhủ họ chớ nên lên lời trèo kéo, kích bác, khinh thường. Rồi tỏ lời mời vị tổng thống sắp chắp chánh tham dự buổi lễ truy niệm liệt sĩ cùng với mình.

 Sáng ngày 8 tháng năm, có hai đoàn tùy tùng nối đuôi nhau hướng tới Khải hoàn môn. Đến trưóc, ông Nicolas Sarkozy xếp đặt nghi thức, long trọng tiếp đón người sắp kế vị mình. Họ nồng nhiệt bắt tay nhau, nghiêm trang cùng nhau đặt vòng hoa trước mộ liệt sĩ vô danh trong khi lần lượt nổi lên hai nhạc khúc Quốc ca La Marseillaise và Du kích quân Le Chant ses partisans, biểu tượng cho hai phe tả, hữu. Rồi kí tên kỉ niệm trên Sổ vàng: dưới chữ kí của ông Nicolas Sarkozy có đệm dòng chữ Ngài Nicolas Sarkozy, tổng thống Cộng hòa Pháp, còn dưới chữ kí của ông François Hollande dĩ nhiên chỉ đề tên không ghi chức vụ chưa nhậm.

 

Bài học dân chủ

 Trở lên trên là hình ảnh một nước Pháp hòa hợp.

 Cảnh tượng này đã khiến không ít người dân và giới quan sát lấy làm cảm phục. Mọi sự đã diễn ra như một sự cố luân phiên chánh trị, biến đổi cần thiết và bình thường, giữa hai vị tổng thống có thời đã chống đối nhau kịch liệt. Tác phong này của họ khẳng định một tín điều: nếu như tinh thần dân chủ là tự do phát biểu, tự do giãi bày, tự do luận chiến, tự do đối chọi, thì đồng thời nó cũng nằm trong đời sống cộng đồng. Cần phải vượt qua mọi trạng thái căng thẳng, cần phải thăng hoa mọi mâu thuẫn trước mắt hầu hướng tới chủ đích chung là hòa hợp với nhau thành một khối duy nhứt trên đất nước. Trên một tổ quốc dầu đã phải trải qua xiết bao thử thách, tổn thương, dằn vặt, đau khổ, tranh chấp mà vẫn mở rộng vòng tay ấp ủ.

 Đó mới thật sự là chứng từ mà hai vị tổng thống cánh hữu và cánh tả mặc nhiên biểu lộ. Khảng khái chứng tỏ rằng người dân trong nước, cho dầu tầng lớp và gốc gác khác biệt tới đâu, cũng phải liên đới với nhau, mỗi người ở địa vị của mình. Tạo nên hình ảnh một nước Pháp an khang thịnh vượng và bình an vô sự, như họ đã đồng thanh nhìn đón trước kia trong thời gian tranh cử và ngay sau ngày bầu cử: « Hình ảnh một nước Pháp tốt đẹp nhứt, một nước Pháp rực rỡ, một nước Pháp không có thù hằn trong bụng, một nước Pháp thật tình dân chủ, một nước Pháp hoan hỉ vui vầy, một nước Pháp không cúi đầu quì gối, một nước Pháp hồn nhiên cởi mở, một nước Pháp không coi kẻ khác là thù là địch, một nước Pháp trường tồn bất diệt. » (2)

 Hai vị tổng thống đều cùng một lòng một dạ. Cho dầu chánh kiến của họ có bất đồng, cho dầu phương pháp hành động, phương tiện dự tính và cả mục đích của họ có khác nhau, cho dầu tổng thống tiền nhiệm và tổng thống sắp tới có hoàn toàn đối lập, họ vẫn cùng nhắm tới mỗi một chơn trời là nước Pháp. Hầu bảo tồn giá trị vĩnh cửu của chung của mọi người.

*

 Thái độ và cách thế xử sự đồng hành của hai tổng thống tiền nhiệm và kế vị trình thuật trên đây chẳng đáng được chúng ta suy ngẫm hay sao ?

 

TRẦN THIỆN-ĐẠO

(Paris, 05/06/2012) 

-----------------------

 (*) Luân phiên: sữ kiện đảng phái lần lượt thay nhau chắp chánh, trong một nước dân chủ. 

(1) Trần Thiện-Đạo, Trở cờ (mạng Hợp lưu online, ngày 26/04/2912), và Giáo đầu tới tấp (Hợp lưu online, ngày 31/05/2012).

(2) Trong khi chuyển dịch trích dẫn trên đây, kẻ kí tên dưới bài này đã phải kềm tay để khỏi đánh tráo hai chữ nước Pháp thành nước Việt.

Gửi ý kiến của bạn
Tên của bạn
Email của bạn
25 Tháng Mười Hai 202310:36 CH(Xem: 3167)
Em ngồi hứng / ánh sao rơi / Đêm Đông áo mông…/ khép đôi vạt mềm / Ta gieo / lời Thánh kinh đêm / Nẩy mầm xanh / vọng ước nguyền… trổ hoa /
22 Tháng Mười Hai 202310:34 CH(Xem: 3405)
đưa tay đỡ nhẹ cành hoa / thả trôi dĩ vãng nhạt nhòa mùi hương / thấy mắt em cũng vô thường / tan trong nhịp thở hoang đường của tôi /
22 Tháng Mười Hai 202312:10 CH(Xem: 3515)
Mười năm sau anh băng rừng vượt suối, Tìm Quê hương trên vết máu giữa đồng hoang: Chiều khói nhạt như hồn ai còn hận tủi, Từng con sông từng huyết lệ lan tràn…
22 Tháng Mười Hai 202311:56 SA(Xem: 3866)
Tôi sống như một kẻ không nhà, lang thang suốt dãi đất miền Trung, một bóng trắng mỏi mòn những ngọn đồi trọc, nhọc nhằn vàng những đụn cát hoang sơ, lặng lẽ giữa phố xá ồn ào. Thuở đó, Giáng Sinh vẫn rất lặng lẽ… Đêm Giáng Sinh năm ấy, tôi từ Sài Gòn trở về, xe khách hỏng máy ở rừng cao su thuộc địa phận Đồng Nai( một chuyện rất thường xảy ra). Hành khách bước xuống, những khuôn mặt mệt mỏi, những bộ quần áo nhàu nát. Đa số là những người tha hương kiếm sống, có một số sạch sẽ hơn là những con buôn, và con buôn lúc ấy đều là buôn lậu, cuộc mưu sinh đã làm cho họ trở thành những kẻ gian manh và lì lợm. Hành khách ngửa nghiêng vệ cỏ ven đường lấy những nắm cơm, bắp ngô, khoai lang, trứng luộc ra ăn một cách ngon lành, có một số rải rác vào các quán tranh.
22 Tháng Mười Hai 202311:15 SA(Xem: 4040)
tháng chạp, cỏ lau chờ tiết trời lạnh ngày đông đồng loạt trổ trắng màu bông tinh khiết trái bần chín vị ngọt chua tan trong miệng nụ cười tuổi thơ biền biệt biết đâu tìm
22 Tháng Mười Hai 202310:07 SA(Xem: 2882)
Như bài viết gần đây của ông về kênh đào Phù Nam của Cam Bốt, và đặc biệt như một tuyên bố gần đây nhất của Thủ tướng Cam Bốt Hun Manet: “Kênh đào Phù Nam không lấy nước từ sông Mekong mà chỉ lấy từ sông Bassac và sẽ dùng cho tưới tiêu, nông nghiệp)\”, xin ý kiến của ông về những vấn đề sau:
19 Tháng Mười Hai 202311:46 CH(Xem: 3539)
Dạo này sao mình hay nghĩ về cái chết. Mình giống như ba mình hồi trước thường bâng khuâng day dứt khi thấy tuổi già của nhiều người sắp rời bỏ dương trần thường sẽ bị đau yếu nằm yên một chỗ sống tật nguyển trong một thời gian. Ngày ấy ba đã phản kháng sợ kiểu sống như thế trước khi chết. Ý niệm của ba là khi hết số thì đi liền không đau bệnh. Và ước nguyện ấy đã thành sự thật, không đợi đến già yếu, đến lúc phải làm cho con cháu lo lắng buồn phiền, ba đã ra đi nhanh nhẹ nhàng không kịp cho ai phụng dưỡng ba dù chỉ một ngày.
19 Tháng Mười Hai 202311:30 CH(Xem: 3144)
Tuổi 17 của tôi qua lâu rồi. Thuở tôi 17, mọi thứ thật đáng yêu, chuyện tình thôi âm thầm không hứa hẹn trong cái nghéo tay tráo trở ở tuổi 13, vác trên vai chiếc cung lửa, tôi săn mọi cô gái mình ưng ý, đường tên ngọt sớt, giương cung là trúng tử huyệt, có lúc tôi nhắm trượt, phải đặt bẫy, náu mình, bắn hụt, mất cả giỏ tên, bỏ cuộc rồi tiếp tục, cứ thế, tôi mải mê trong cánh rừng say, trái tim tử thương đã bao lần vẫn run rẩy vì tình.
19 Tháng Mười Hai 202311:23 CH(Xem: 3554)
Cúi /lạy / biết đến bao giờ / nước bốn mùa chảy/ đất ngờ ngờ / trôi / người trôi / người trôi / đời / trôi
27 Tháng Mười Một 20236:15 CH(Xem: 3147)
Được tin Cụ Bà quả phụ Đặng- văn- Ngữ / Nhũ danh ĐẶNG-TRẦN-THỊ- Y / Pháp danh TỊNH-Ý / Đã quy tiên ngày 22 tháng 11 năm 2023 tại nam CA / Đã quy tiên ngày 22 tháng 11 năm 2023 tại Quận Cam, nam CA , Hưởng thượng thọ 87 tuổi .