Thơ Yosano Akiko
- Bản dịch tiếng Anh của Roger Pulvers
- Bản dịch tiếng Việt của Bạt Xứ
Yosano Akiko (1878-1942) là nhà thơ, nhà cải cách xã hội và nhà nữ quyền tiên phong Nhật Bản. Bà được ngưỡng mộ như là nữ thi sĩ lớn nhất nhưng gây tranh cãi nhất của Nhật Bản thời hiện đại. Bà đóng góp một phần lớn trong việc cải cách thể thơ tanka phổ biến với lịch sử trên 12 thế kỷ thành một thể thơ hiện đại.
Những bài thơ dưới đây là từ tuyển tập thơ “Tóc Rối” (Midaregami) qua bản dịch tiếng Anh của Roger Pulvers. Đây là tập thơ đầu tiên và cũng nổi tiếng nhất của bà được xuất bản năm 1901 khi bà mới 23 tuổi và nó gây một chấn động văn hóa lớn.
Trong tập thơ này, Yosano Akiko đem vào thể thơ tanka truyền thống một chủ nghĩa cá nhân say đắm. Bà không chỉ thể hiện các khái niệm và vấn đề liên quan đến phụ nữ một cách công khai mà còn tạo ra một hình ảnh mới mang tính cách mạng. Người phụ nữ trong thơ Yosano là người sống động, tự do, gợi cảm và quyết đoán, hoàn toàn không giống với hình ảnh thông thường được mong đợi ở Nhật Bản. Họ không thụ động mà là những tác nhân chủ động trong cuộc sống tình yêu. Tập thơ này đặt ra thách thức với các giá trị gia trưởng của xã hội Nhật Bản cũng như các quy ước văn học và văn hóa được chấp nhận vào thời của bà.
BẠT XỨ
Phần Một:
Hai ngôi sao thăm thẳm trên trời
Sau tấm màn đêm
Lời tình thủ thỉ
Lúc này đây bên dưới, người ta nằm
Dịu dàng tóc rối…
Two stars deep into heaven
Whispering love
Behind the night-time curtain
While down below, now, people lie
Their hair in gentle disarray…
* * *
Sinh ra để trừng trị đàn ông
Vì tội lỗi của họ
Làn da mịn màng nhất
Mái tóc huyền dài nhất…
Tất cả - đều là tôi!
Made to punish men for their sins
The smoothest skin
The longest black hair...
All that
Is me!
* * *
Mái tóc tuổi đôi mươi
Đen huyền dài tuôn chảy
Qua răng lược của nàng
Mùa xuân ôi đẹp sao
Mùa xuân ôi chứa chan!
Her hair at twenty
Flowing long and black
Through the teeth of her comb
Oh beautiful spring
Extravagant spring!
* * *
Những hạt nước li ti
Từ tóc cô gái trẻ
Rơi đọng lại trên cỏ
Sinh ra một con bướm
Trong xứ sở mùa xuân
Droplets fall from a young girl’s hair
Congealing on grass
Giving birth to a butterfly
In the country
Of spring
* * *
Nàng thiếu nữ qua cửa sổ mùa xuân
Gọi đánh thức nhà sư trẻ
E chưa thành đàn ông
Những cuốn kinh bị xô đổ
Bởi tay áo nàng phất phơ
The girl in a springtime window
Calls to awaken a young priest
Barely a man
His sutras toppled
By her dangling sleeve
* * *
Ngày dài lê thê ra…
Tôi ngắt hoa hồng dại
Nắm lấy cài lên tóc
Tôi chán chường rời rã
Chờ anh trên cánh đồng!
The day lengthens...
I snap off wild roses
Grasp them, put them in my hair...
I am weary of waiting in the field
For you!
* * *
Làn tóc buông lơi của nàng
Quấn vào một cành non
Với làn gió phương Đông
Và ở phương Tây một cầu vồng
Thật nhỏ nhưng rạng ngời!
Her loose hair entwined
Around a young branch
By the east wind...
And in the west a rainbow
So small, yet radiant!
* * *
Tôi thì thầm với anh
”Cứ ở lại trên giường”
Khi khẽ lay anh dậy
Tóc rối tôi giờ đây
Biến thành một con bướm
Buổi sáng Kyoto!
I whisper to you, “Stay in bed”
As I tenderly shake you awake
My dishevelled hair now
Up in a Butterfly...
Kyoto morning!
Yosano Akiko
- Từ khóa :
- BẠT XỨ