- Tạp Chí Hợp Lưu  18939 Magnolia St. Fountain Valley, CA 92708 - USA Điện thoại: (714) 381-8780 E-mail: tapchihopluu@aol.com
Tác Giả
Tìm đọc

CHÚ VE SẦU

02 Tháng Sáu 20209:59 CH(Xem: 14582)
Ha Giang 1 - UL
Tiếng ve trong mùa hạ - ảnh UL

Ve, loài côn trùng quen thuộc với tôi từ tấm bé, nhưng vì sao lại gọi là ve sầu thì tôi không rõ lắm. Mãi sau này biết sầu, mới dần dà nhận ra (!)

Ngày xưa rất xưa, thời dân làng chỉ nhận tin qua giọng loa vang vang sau tiếng cốc cốc của mỏ làng vào rạng sáng hay lúc chiều sập tối, thủa tôi còn loăng quăng bám chéo áo ngoại ra vườn, tiếng ve đã in vào trí óc non nớt của tôi rồi.

Thời ấy trước nhà thờ họ ngoại của tôi có cây phượng bé tí, chẳng năm nào đủ sức để làm nhiệm vụ trọng đại nhất của mình. Chỉ có những chú ve con, một sáng nắng vàng, bỗng dưng bật lên những âm thanh vui tai đầu tiên, báo cho tôi biết một mùa hè rong chơi lý thú.

Chính tiếng ve đã treo hồn tôi lơ lửng trong khu vườn của ngoại, cho dù gió Lào trưa hè thông thốc thổi, nung quắt queo những đọt tre trổ bông bao quanh vườn nhà. Tôi mê tít hàng mít thẳng tắp cho trái to bằng cái thùng gánh nước của ngoại, những chùm cam Xã Đoài chín ngọt. Và, đáng nhớ nhất, lớp vỏ của loài ve vừa thoát xác, với vết nứt trên lưng, vẫn ngộ nghĩnh bám chặt vào gốc cây!

Lũ ve giúp cho mùa hè của tôi đỡ trống trải. Mấy đứa bạn học không biết làm gì mà hè nào cũng chỉ gặp nhau mấy bữa đầu, rồi sau đó biệt tăm. Tôi thui thủi một mình với ve và nắng.

Sáng tinh mơ, từ vườn sau đã vọng lại vài tiếng khọt khẹt, sau đó đổi sang rè rè, khúc dạo đầu chỉ lác đác mấy cây vỹ cầm. Rồi cả dàn đồng ca cao giọng trỗi lên. Ngoại tôi thức dậy nấu bữa sáng. Tôi vùi mình trong giấc mơ muộn mặc cho tiếng ve càng lúc càng trở nên inh ỏi.

Mười giờ trưa, chúng lại râm ran. Tôi mắc võng trong vườn, nằm im thin thít dõi mắt tìm kiếm. Cam lúc lỉu đung đưa. Mặt trời nóng rực chen qua kẽ lá, rọi vào những chú ve nhỏ bằng ngón tay út, nâu sẫm, bóng mượt, duyên dáng bám sát vào thân cây. Chúng rung rung chiếc bụng dưới đôi cánh mỏng, trong veo như cánh chuồn chuồn, nổi bật những đường gân vàng nâu bóng loáng, khoái chí phát ra giai điệu của những kẻ vô ưu, nhàn rỗi.

Tôi nhẹ nhàng ngồi dậy, rướn người đến gần, thoáng thấy đôi mắt màu cam, đẹp như hai mảnh hổ phách gắn trên chiếc đầu be bé xinh xinh và cây kim nhỏ xíu xếp dọc dưới thân, dùng để hút sương và nhựa cây. Vừa rón rén đến gần, chúng đã giật mình vội vã bay lên, gởi lại trên mặt tôi những hạt nước li ti một cách khiếm nhã.

Chỉ giận một tí xíu thôi nhưng tò mò lại nhiều lắm. Và tư tưởng chiếm hữu manh nha. Tôi muốn có những chú ve của riêng tôi, trong chiếc lọ bằng thủy tinh đựng bánh thuẫn ngày tết của ngoại, để có thể lắng nghe và ngắm nghía chúng thật gần, tìm ra chỗ phát âm bí hiểm, giải đáp cho câu hỏi tại sao thân nó nhỏ tí mà lại hoạt động như cái micro, khuếch đại giọng ca vang rền đến mức diệu kỳ!

Sau nhiều lần rình rập chụp bắt không thành công, nghe lời thằng bé ở kế bên nhà, tôi lấy mủ mít, bao vào đầu thanh tre rồi len lén chạm vào cánh chúng. Nhưng khi rón rén đến gần, lũ ranh ma đã đập cánh bay lên, đậu trên cành cao hơn, với một tư thế đầy thách thức và nhạo báng! .

Tôi nghĩ ra một cách mới. Chiếc vợt bằng bao nilon quấn trên thanh tre dài chắc sẽ dễ dàng tóm được chúng!

Bỏ ra ba buổi trưa, tôi mới vợt được một chú. May mắn cho tôi, là ve đực, biết phát ra tiếng gọi thiết tha để tán tỉnh bạn tình. Ve cái thì không thể, muôn đời lặng im. (Sao giống cái nào cũng rụt rè, e thẹn thế!). Tôi mừng đến ngất ngây, mau chóng cho vào lọ. Nó hoảng hốt, điên cuồng đập cánh, va xan xát vào bức tường thành trong suốt, è è vài tiếng tuyệt vọng, rồi thôi. Tôi xót ruột thò tay ve vuốt, an ủi chuyện trò và không quên vạch đôi cánh tìm hai hạt gạo, nơi nhận và phát âm thanh từ khoang bụng rỗng.

Suốt buổi chiều kè kè ôm chiếc lọ, đợi hoài chẳng thấy ve mở lời. Hạt gạo dưới cánh xẹp lép. Chắc do va đập trong lúc cố tìm cách thoát thân. Chán quá, tôi đậy nắp, bỏ đi chơi...

Sáng hôm sau, nghe tiếng rền rĩ ngoài vườn, chợt nhớ đến chú ve bé nhỏ của mình, tôi mở nắp, ngỡ ngàng thấy nó nằm yên, bất động.

Ngoại tôi bảo vòng đời của ve kéo dài rất lâu. Tiền thân của ve sầu là con lụy. Lụy sống dưới lớp đất tối tăm từ 2 đến 5 năm, có loài tới 17 năm (sau này tôi mới biết), bám hút nhựa trong rễ cây để sống. Đầu hè, lụy bò lên cây, thoát xác, tung cánh lên cây cao hưởng thụ mùa hè huy hoàng, hát ca, yêu đương và duy trì nòi giống. Chỉ một mùa hè thôi, ve sầu sẽ vĩnh viễn ra đi. Thế mà tôi đã tước đoạt khoảng thời gian đáng sống ngắn ngủi của nó!

Tôi ân hận, quyết định làm đám tang. Tôi để nó an nghỉ trong hộp diêm, phủ thêm lớp giấy thủ công màu vàng bên ngoài, để thế giới bên kia của nó bớt tối tăm, và trong giấc ngủ dài, nó có thể mơ thấy màu nắng vàng rực rỡ của thế giới bên này. Tôi đặt hộp diêm dưới gốc cam, nhặt hoa chanh, hoa thiên lý rụng trong vườn đắp lên mộ, thổn thức như đang đưa tang một người...

Từ đó tôi không bắt ve, bươm bướm, chim non hay bất kỳ loài động vật nào để chơi nữa cả. Tôi chỉ ngắm nghía, lắng nghe cảm nhận chúng chơi đùa quanh mình và nhận ra, giống con người, chúng không thể vui vẻ cất cao tiếng nói và khoe khoang nét đẹp độc đáo của mình khi bị cầm tù, sẽ chết dần chết mòn khi tự do bị tước đoạt!

Khi nắng hè thắp lên cành phượng vỹ trước nhà thờ họ những đốm lửa đầu tiên, tôi đang học lớp bốn. Một sáng đi học, tôi thấy lửa cháy trên sườn núi và những âm thanh đì đùng đáng sợ. Trường học đóng cửa, tôi ngơ ngác theo đoàn người trên những chuyến xe đò nối đuôi nhau vượt đèo Hải Vân để vào phố biển xứ Đà, bỏ lại sau lưng những chú ve sầu tuổi nhỏ.

Lúc bấy giờ tôi mới biết sầu là gì. Sầu rơi trên bậc thềm nhà ngoại phủ đầy hoa cau. Sầu vương trên những cây ổi, mãng cầu, gốc mít... Sầu đong đưa theo nhịp võng dưới tán lá trưa hè. Sầu thấm đẫm nhớ nhung khúc nhạc ve râm ran mời gọi ...

Còn những chú ve kia có biết sầu không? Tôi nghĩ là có. Chúng đã phải trải qua một thời gian dài sống trong tăm tối, nhưng khi thoát ra khỏi lớp vỏ, xòe cánh tung bay, chúng chỉ có vỏn vẹn 90 ngày để hưởng thụ cuộc sống tự do, yêu đương và ca hát.

Bất chợt tôi nhớ đến hai câu thơ trong bài thơ "Giục giã " của Xuân Diệu:

"Thà một phút huy hoàng rồi chợt tối
Còn hơn buồn le lói suốt trăm năm"

Xuân Diệu chỉ có một phút huy hoàng, mình có đến tận 90 ngày, cũng đáng, ve nhỉ!

Thu Nguyễn

 

Ý kiến bạn đọc
10 Tháng Giêng 20211:18 CH
Khách
Đã đọc, Thks tác giả
Gửi ý kiến của bạn
Tên của bạn
Email của bạn
23 Tháng Mười 201112:00 SA(Xem: 105165)
D ưới tiểu tựa Vài Vấn Nạn Lịch Sử Thế Kỷ XX, tác giả đưa ra hai vấn nạn từng bị xuyên tạc trầm trọng bởi các hệ thống tuyên truyền của nhiều hơn vài ba thế lực chính trị. Vấn nạn thứ nhất là vai trò nhà ngoại giao của ông Hồ Chí Minh (1892-1969), Chủ tịch nước Việt Nam Dân Chủ Cộng Hòa từ 1945 tới 1969, trong giai đoạn 1945-1946, một giai đoạn cực kỳ quan trọng cho sự sống còn của nhà nước Việt Nam hiện nay [...] Vấn nạn thứ hai là cuộc tranh đấu của Phật Giáo miền Nam Việt Nam năm 1963, trên bối cảnh liên hệ ngày một xấu đi giữa Bộ Ngoại Giao Mỹ và chính phủ Ngô Đình Diệm trong hai năm 1962-1963...
16 Tháng Mười 201112:00 SA(Xem: 88592)
H iệp ước sơ bộ 6/3/1946 [Convention priliminaire de 6 mars 1946] là văn kiện ngoại giao đầu tiên ký giữa Việt Nam Dân Chủ Cộng Hòa [VNDCCH] với đại diện Cộng Hòa Pháp tại Đông Dương, qua trung gian chính phủ Trùng Khánh. Mặc dù chỉ có tính cách tạm thời, văn kiện này công nhận sự hiện hữu của VNDCCH. Nó chính thức cải biến, nói theo các viên chức Bri-tên và Pháp, một thực thể chính trị “sinh ra trong hỗn loạn” thành một chính phủ lâm thời, của một “nước tự do” [un état libre] “có quốc hội, quân đội, tài chính và ngoại giao riêng,” nằm trong Liên Bang Đông Dương và Khối Liên Hiệp Pháp.( 1)
15 Tháng Mười 201112:00 SA(Xem: 101189)
N hạc sĩ Phạm Duy có cái nhìn xuyên suốt, không rào cản so với nhạc sĩ cùng thời. Người lắng nghe giao thoa những tiến triển nền âm nhạc Việt so với thế giới từ những năm 1930 cho đến nay.Từ cái bắt gặp đầu tiên trên bộ đồ bà ba xanh, đôi mắt sáng trên vành tai thính âm tài hoa ấy. Nhạc sĩ Phạm Duy chợt cười, nụ cười nhéo mắt luôn điểm lại con người ấy từng nốt nhạc vượt không gian thời gian. Hồn nhiên Phạm Duy cười nói: : “Tôi có hai con mắt, một con trái mắt tỉnh tảo thực tế với dòng đời. Và mắt phải luôn làm việc sáng tạo.” Cuộc phỏng vấn sau đây ghi lại một vài nét về cuộc đời nhạc sĩ Phạm Duy với thế hệ trẻ tại Việt Nam đang muốn cùng ông bày tỏ tâm sự.
14 Tháng Mười 201112:00 SA(Xem: 96160)
T rong lịch sử tranh đấu giành độc lập của dân tộc Việt Nam trong thế kỷ hai mươi, hai lần nước ta đã được các nhà cầm quyền đương thời chính thức tuyên bố độc lập. Lần thứ nhất vào ngày 11 tháng 3 năm 1945 bởi Hoàng Đế Bảo Đại và lần thứ hai bởi Chủ tịch Chính Phủ Lâm Thời Việt Nam Dân Chủ Cộng Hòa Hồ Chí Minh vào ngày 2 tháng 9 năm 1945. Hai lần cả thảy, nhưng đa số người Việt chỉ biết hay chỉ được học có một lần. Họ chỉ biết có bản tuyên ngôn của Hồ Chí Minh ngày 2 tháng 9 mà không biết bản tuyên ngôn của Bảo Đại ngày 11 tháng 3. Lịch sử do đó chỉ được biết có một nửa thay vì toàn vẹn.
11 Tháng Mười 201112:00 SA(Xem: 89091)
T rần Hoài Thư đến với văn chương rất sớm, sớm hơn truyện ngắn đầu tay Nước Mắt Tuổi Thơ đăng trên tạp chí Bách Khoa năm 1965. Và nếu phân chia các giai đoạn văn học miền Nam theo cách của Võ Phiến (xem Văn Học Miền Nam, tập tổng quan, nxb Văn Nghệ, Hoa Kỳ 2000) thì Trần Hoài Thư được xếp vào ( Những Cây Bút Trẻ , theo cách gọi thời đó) giai đoạn 1964-1975 giai đoạn mà chiến cuộc bắt đầu bùng nổ dữ dội.
11 Tháng Mười 201112:00 SA(Xem: 118389)
Đ ó là Tetbury, một thành phố thơ mộng nằm về phía nam Luân Đôn khoảng 200 cây số (?).Tôi chỉ nhớ phải mất ba giờ lái xe để đến nơi. Thành phố nhỏ, những con đường dốc, hẹp. Nhà với mái xuôi nhọn hoắt, nằm liền nhau, phần lớn mở shop bày bán đồ cổ, quán ăn uống, tiệm cà phê.
08 Tháng Mười 201112:00 SA(Xem: 104904)
... k ể từ hôm nay(Oct 8-2011) , người ta không còn mua vi cá ở California được nữa. Thống Đốc tiểu bang California đã ký ban hành luật cấm thủ đắc và bán vi cá nhập cảng vào California. Trong bản tuyên bố sau khi ký ban hành luật, Thống Đốc Jerry Brown nói rằng việc cắt những vi của những con cá mập còn sống và ném thân chúng xuống biển không những là hành động tàn bạo mà còn làm ô nhiễm nước biển.
07 Tháng Mười 201112:00 SA(Xem: 103186)
T in Stockholm - Thi sĩ Tomas Transtromer của Thụy Điển đã được chọn trao giải Nobel Văn chương. Đây là lần đầu tiên trong vòng 30 năm giải Nobel Văn chương được trao cho một người Bắc Âu.
07 Tháng Mười 201112:00 SA(Xem: 112319)
T in Stockholm – Thi sĩ nổi tiếng Tomas Transtromer đã được chọn trao giải Nobel Văn chương sau khi bị đứt mạch máu não cách nay 20 năm. Tai biến đã làm giới hạn khả năng nói chuyện của thi sĩ, nhưng không làm giảm khả năng viết lách.
07 Tháng Mười 201112:00 SA(Xem: 98245)
K hi đánh giá về ngôn ngữ Truyện Kiều của Nguyễn Du, các nhà nghiên cứu đều cho rằng, tác giả đã đẩy ngôn ngữ bình dân lên ngôn ngữ bác học. Nhận định này đã gián tiếp phân cấp ngôn ngữ ca dao hò vè với ngôn ngữ thơ.