- Tạp Chí Hợp Lưu  18939 Magnolia St. Fountain Valley, CA 92708 - USA Điện thoại: (714) 381-8780 E-mail: tapchihopluu@aol.com
Tác Giả
Tìm đọc

NHỮNG CÂU HỎI VÀ NHỮNG CÂU TRẢ LỜI

17 Tháng Hai 201112:00 SA(Xem: 93948)



hoangngocthu_1
 Nhà văn Hoàng Ngọc Thư


Phỏng vấn Hoàng Ngọc Thư

TRỊNH Y THƯ thực hiện

Làm sao tìm lại được những gì ta đánh mất trong một giấc mơ?

Tôi cất các giấc mơ của mình giữa những trang sách và các dòng nhạc. Khi tôi cần tìm lại chúng, tôi chỉ cần giở lại những cuốn sách tôi yêu thích nhất, lắng nghe lại những bản nhạc tôi say mê nhất, và các giấc mơ sẽ trở về, rơi vào lòng tôi lại.

Nhưng liệu chúng ta có biết phải làm gì một khi tìm lại được giấc mơ thưở còn bé hay không?

Cái gì ở giữa ngày và đêm?


Giữa ngày và đêm là những khoảng tối và mảng sáng. Chúng ta dùng ánh sáng và bóng tối để đi tìm những điều chúng ta mơ ước, hay đã đánh mất, nhiều khi là đi tìm chính mình hoặc người mình thương yêu.

Người may mắn biết dùng ánh sáng và bóng tối đúng lúc, cho đúng việc cần làm, để được ngủ yên lúc ngày và đêm hôn nhau chia tay.

Người kém may mắn bị ánh sáng và bóng tối thay nhau nuốt chửng rồi thải ra lúc cuối ngày. Không ai biết được chứng bệnh trầm kha họ phải âm thầm chịu đựng suốt đời còn lại: chứng bệnh “rối loạn sáng/tối”. Bạn có tin có chứng bệnh ấy không? Nếu không tin, cứ bí mật gửi thư cho tôi, tôi sẽ bí mật kể cho bạn nghe, tôi có bí mật quen biết một người bị chứng bệnh ấy.

Ngôn ngữ của mưa là gì?

Mưa nói với tôi ngôn ngữ của kẻ buông thả. Mưa, nhập vàp biển, rồi chúng toa rập nhau nhiều lần rủ rê tôi buông thả cả trong ý tưởng và thân thể. Dễ hiểu thôi: có nơi nào thấp hơn mà mưa không tìm đến; cũng như có kẽ nứt nào, vùng trũng nào nằm trong tầm với mà biển không tràn vào? Ừ, tôi cũng thú nhận: ít khi nào tôi từ chối được những lời rủ rê buông thả của mưa và biển. Đi dưới mưa và nằm trong vòng tay của biển, tôi thường buông thả cho những ý tưởng rồ dại nhất chạy hoang ra ngoài, không cần kiềm chế. Điều tệ nhất có thể xảy ra cho tôi những lúc như thế là được / bị ngủ một giấc dài dưới đáy nước, một nơi yên nghỉ êm ái và thanh bình quá đi chứ, bạn có nghĩ vậy không?

Trong chăn ấm và bóng đêm êm đềm, tiếng mưa trên mái hiên nói với tôi những lời thì thầm âu yếm của người tôi thương yêu. Mưa nói với tôi những hứa hẹn cho một tương lai tươi sáng, tốt lành, như hứa hẹn của một bình minh trong trẻo, tinh khôi lúc rạng sáng sau đêm mưa.

Ngôn ngữ của đá là gì?


Đá nuốt hết những tiếng gõ, những câu hỏi, và những lời thì thầm của tôi. Có lẽ vì thế mà đá thật cứng và thật đặc. Ngôn ngữ của đá là những âm thanh dội vào trong, và đọng lại thành từng hạt, từng thớ, rồi từng thỏi, nén vào nhau thật chặt.

Tôi muốn được như đá, nhưng có lúc tôi nghĩ “liệu nuốt hết mọi thứ như đá, mình có nặng quá và nằm lỳ một chỗ như nó không?” Tôi chịu, chưa tìm được câu trả lời cho chính mình.

Tôi cho rằng mỗi chúng ta đều có mang những hạt, những thỏi, và đôi khi dăm tảng đá trong người – nơi chúng ta nén chặt những điều bị dội vào nhưng không thể phát ra được. Bạn có biết cách nào để làm tan những thỏi như thế không?

(Có lần tôi tình cờ làm tan dăm tảng đá trong người, khi tôi định cất hơi nóng từ ánh mắt người yêu vào cùng một chỗ - để dành cho những lúc giá lạnh tôi mang ra sưởi ấm. Từ đó tôi lặng lẽ cất giữ hơi nóng từ mỗi giây phút hạnh phúc, và chúng không chỉ giúp tôi giữ ấm, mà còn làm tôi nhẹ ký hơn, thật là tuyệt diệu phải không?)

Cái gì ở giữa sự lặng im?

Sự căng thẳng đi từ chờ đợi, hồi hộp và thèm khát (giữa hai người yêu).
Niềm hưng phấn, nôn nóng, hăng hái và đam mê (trước khi bắt tay vào công việc yêu thích nhất).
Sự tập trung cao độ và lòng quyết tâm (sẵn sàng chiến đấu tới cùng)(trước một sự kiện quan trọng).
Sự tĩnh lặng, sáng suốt: (mong muốn) nhận diện được từng ý nghĩ, biết được mình cần gì, muốn gì và phải làm gì (lúc ở một mình).

Nhưng sự lặng im khi có một người thứ hai luôn luôn đi kèm với sự chờ đợi.
Bạn có nghĩ vậy không?

Sẽ đi đâu, những mảnh vụn từ tấm gương đã vỡ?

Nếu tấm gương vỡ vì nỗi buồn phiền thì những mảnh vụn sẽ cắm sâu vào các vết thương, và người mang chúng sẽ thấy nặng hơn vì phải chịu thêm trọng lượng của cả tấm gương. Chưa kể là các vết thương sẽ chẳng bao giờ lành lặn được hoàn toàn, vì những mảnh vỡ ngăn cho da thịt mới hàn gắn lại một cách trọn vẹn.

Nếu tấm gương vỡ vì người đập muốn tìm sự thật đằng sau lớp kính: những mảnh vỡ sẽ rơi rụng như các mảnh sao rơi, và kẻ đi tìm sẽ hụt hẫng trước khoảng không im lặng như người bay lạc vào vùng trời tối. Mọi cố gắng chắp nối để tìm lại hình ảnh cũ đều vô ích, vì những mảnh vụn của tấm gương có mang theo một phần của người ấy đã thành bụi hoà lẫn trong không gian. 

Nếu tấm gương vỡ vì chúng ta tình cờ muốn sờ mó để nhận diện chính mình (mà sờ nhầm vào gương thay vì lên mặt mũi tay chân của mình) thì những mảnh gương sẽ vỡ vụn ra thành các hạt nhỏ dính lên khắp người, lấp lánh như đính pha lê hay kim cương. Chúng ta sẽ phải ăn vận, đội mũ che đậy kỹ nếu không muốn người khác kinh ngạc trầm trồ, hoặc trở thành mục tiêu cho những kẻ tham lam muốn thu thập đá quý.

Nơi nào mùa xuân bắt đầu?

Mùa Xuân bắt đầu từ những mầm cây non còn ngủ sâu dưới lòng đất giữa mùa Đông giá buốt. Chúng là những đứa con của các cây bố cường tráng, khỏe mạnh; và những cây mẹ dẻo dai, sum suê kết quả suốt mùa Hạ thơm lừng; sau những đêm ấm nồng lửa nhiệt đới và mặt trời không bao giờ tắt giữa đôi tay. Các bố mẹ cây gửi tình yêu của họ trong bọc lụa theo gió, để những đứa con mang mùa Xuân đến cho mặt đất và muôn loài.

Từ cuối cùng trong bài thơ dài nhất trên đời?

Bài thơ dài nhất trên đời: theo tôi, là bài thơ đọng lại lâu nhất trong tâm tưởng.
Không phải là từ, mà là hình ảnh cuối cùng, đọng lại từ bài thơ sống lâu nhất trong tôi: đó là một bài thơ mà người nam được ví như biển, và người nữ được ví như bờ cát - một tình yêu không ngừng nghỉ, và không bao giờ dứt. Tuyệt quá đi chứ nhỉ?(và thật là sung sướng cho ai được là nguồn cảm hứng cho một bài thơ như thế, bạn có nghĩ vậy không?)

Cuối cùng thì tôi nghĩ: có lẽ mùa Xuân bắt đầu từ thơ (trong lòng và trên chữ).
Chúc bạn một mùa Xuân với nhiều hoa quả mới lạ, nhiều hơi ấm, và hạnh phúc.

Trịnh Y Thư
thực hiện

Gửi ý kiến của bạn
Tên của bạn
Email của bạn
26 Tháng Mười 200812:00 SA(Xem: 16678)
Ly Hoàng Ly là khuôn mặt đầu tiên, trong số những khuôn mặt văn nghệ trẻ xuất hiện những năm gần đây, đang tự xác định mình qua tác phẩm nghệ thuật, mà chúng tôi giới thiệu.
26 Tháng Mười 200812:00 SA(Xem: 14270)
Đỗ Hoàng Diệu sinh ngày 5/2/ 1976 tại Thanh Hoá, đỗ cử nhân luật và cử nhân báo chí. Làm việc tại Hà Nội. Xuất hiện lần đầu trên văn đàn hải ngoại với truyện ngắn Tình chuột, in trên Hợp Lưu số 74 (tháng 12/2003- 1/2004), rồi liên tiếp: Những sợi tóc màu tang lễ (HL 75), Cô gái điếm và năm người đàn ông (HL 76), Bóng đè (HL 78), Dòng sông hủi (HL 80) và Vu quy (HL 82).
26 Tháng Chín 200812:00 SA(Xem: 14048)
Lúc bấy giờ tôi cũng ở quân đội về tiếp quản thủ đô, tôi phụ trách một đoàn văn công. Lúc bấy giờ văn công quân đội chia làm ba đoàn: Thủ đô, Khu ba và Khu bốn. Tôi phụ trách đoàn 1, về tiếp quản Hà Nội. Trong giai đoạn đầu cuộc tiếp quản thủ đô -độ 3 tháng- thì lúc bấy giờ việc làm thơ của tôi cũng không tiến hành được bao nhiêu, bởi vì công việc của đoàn văn công choán khá nhiều thời giờ. Nhưng đến Tết, cái Tết năm 1955 sang 1956, tôi và anh Lê Đạt bàn nhau là bây giờ ta phải tiến hành một cuộc đổi mới thơ đi
26 Tháng Chín 200812:00 SA(Xem: 12388)
Dự định tìm lại dấu vết phong trào Nhân Văn Giai Phẩm, đã đến với chúng tôi từ cuối năm 1984, khi trở lại lần đầu, sau 30 năm xa Hà Nội. 1984, lúc ấy tôi chưa hề cầm bút, và 1954, khi rời Hà Nội, tôi mới lên mười. Như phần lớn học sinh miền Nam, tôi đã thuộc lòng, không chỉ những câu thơ nổi tiếng của Trần Dần
26 Tháng Chín 200812:00 SA(Xem: 15073)
Thực tế gần như bất biến là chính sách văn hóa của nhà nước, một chính sách vẫn còn ngăn cấm tự do tư tưởng và sáng tác. Vì thực tế ấy, những người muốn tìm hiểu về sáng tác thơ trong nước gặp khó khăn. Tôi hình dung đó là một tảng băng thạch, chúng ta chỉ thấy được phần nổi. Thỉnh thoảng chúng ta đọc được một tập thơ của Đặng Đình Hưng, hay gần đây thơ Phùng Cung hoặc nhật ký Trần Dần vừa được công bố, ngoài ra còn biết bao tác phẩm hay khác vẫn còn nằm trong bóng tối.
26 Tháng Chín 200812:00 SA(Xem: 11867)
Trong các tài liệu chính thức, lớp đấu tranh Thái Hà được gọi là hội nghị: "Đầu năm 1958, có hai cuộc hội nghị của anh chị em công tác văn nghệ, nghiên cứu nghị quyết của Bộ chính trị Ban chấp hành trung ương đảng Cộng Sản Việt nam, kết hợp với hai bản tuyên ngôn và tuyên bố của hội nghị các đảng Cộng Sản và các đảng công nhân họp ở Mạc Tư Khoa, cuối năm 1957. Hội nghị đầu, tháng 2 năm 1958, gồm có 172 người dự. Hội nghị sau, tháng 3 năm 1958, gồm có 304 người dự.
25 Tháng Chín 200812:00 SA(Xem: 13003)
Tôi có một người bạn mà anh ta làm cán bộ cao cấp trong chính quyền hẳn hoi, anh ta nói với tôi cứ mỗi buổi chiều, sau khi tan sở hoà mình vào phố phường đông đúc của Hà Nội, anh lại thấy cô đơn, lạc lõng khủng khiếp. Và có lúc cô đơn đến cùng cực, anh ta đã tìm đến cái chết.
24 Tháng Chín 200812:00 SA(Xem: 11402)
Trong một bài in trên Đông Pháp Thời báo, số ra ngày 1/9/1928 giữa thời Pháp thuộc, Phan Khôi viết: “Ở vào thế kỷ XX là thế kỷ mà thiên hạ làm phách hô lớn lên hai chữ tự do, nói rằng đâu đâu cũng phải tôn trọng sự tự do, đâu đâu cũng phải tôn trọng quyền ngôn luận, quyền xuất bản. Bỗng dưng nghe đến hai chữ “cấm sách” thì há chẳng phải là một sự lạ hay sao.
21 Tháng Chín 200812:00 SA(Xem: 12949)
Đêm giao thừa Bính Tuất chúng tôi có dịp nói chuyện văn nghệ tản mạn với nhà thơ Lê Đạt, và như thường lệ, nhà thơ luôn luôn có những ý kiến độc đáo, những kinh nghiệm thực tiễn, những nhận định sâu sắc về tình hình văn học nói chung và những người viết trẻ nói riêng. Chúng tôi ghi lại buổi nói truyện này (đã phát thanh trên đài RFI ngày, 28/1/2006) để gửi đến bạn đọc Hợp Lưu.