- Tạp Chí Hợp Lưu  18939 Magnolia St. Fountain Valley, CA 92708 - USA Điện thoại: (714) 381-8780 E-mail: tapchihopluu@aol.com
Tác Giả
Tìm đọc

Tiếng Thông Xào Xạc

20 Tháng Bảy 201012:00 SA(Xem: 36713)

tranmongtu_hl110_0_300x136_1- Đánh dấu ngày đi dự "Trà Đạo" với các bạn Y-Thư  

Người phụ nữ Nhật ngồi trên hai gót chân mình, bà cúi đầu thật sát vào hai bàn tay úp trên mặt chiếu, bà chào khách. Mười người khách ngồi chung quanh chiếu tatami, họ lễ phép cúi đầu chào lại, sau lưng họ những cánh cửa Shoji khép kín. Trong chiếc kimono cổ truyền, bà thong thả cử hành nghi thức pha trà.

Bên ngoài trà thất, mùa xuân mới đi được một phần ba đời xuân, xuân còn trẻ lắm. Buổi sáng tháng năm, trời quang, nắng như mật, vàng ươm, ấm áp; hoa nở trên mỗi bước chân đi: tử đinh hương, linh lan, thạch thảo, đỗ quyên, sơn lựu, bồ công anh, diên vỹ, anh túc… Mỗi hoa một vẻ, một màu, không hoa nào chịu nhường sắc, thua hương. Cỏ xanh ngọc bích, trải những tấm thảm nhỏ, mỗi nơi một mảnh, lá nõn vừa nhú ra trên những bụi phong Nhật, cá anh vũ bơi lượn trong hồ khoe những chiếc lưng màu son đỏ hay màu trắng bạc lấp lánh, những con rùa nâu chui ra từ dưới một cành hoa súng màu tím. Thỉnh thoảng từ đâu một cặp vịt trời, con đực với đôi cánh sặc sỡ vươn lên, cất tiếng kêu khàn đặc, gây chú ý cho thiên nhiên, con cái đập đôi cánh khiêm nhường vỗ vỗ xuống mặt hồ, một con ếch nhỏ nhảy tõm xuống nước rung mặt hồ khiến du khách liên tưởng đến câu thơ hài cú (Haiku) bất tử của thi sĩ Nhật: Matsuo Basho

Bài Furuike ya (Ao xưa)

Chiếc ao xưa
Ếch nhẩy tõm
Tiếng nước khua

Cả mười người khách bước vào vườn, đều ở tuổi mua vé được hưởng giá "Senior." Nhưng họ như những người đang đuổi bắt mùa xuân trên cành lộc biếc. Ba, bốn cái máy ảnh đưa lên, đưa xuống, vịn vai, nghiêng đầu, cười vỡ cả một góc vườn yên ả. Nắng còn bao nhiêu họ thu hết vào lòng. Hai cụ đứng tuổi nhất, lại là hai người diện đẹp nhất, chụp ảnh trông Uyên-Ương nhất.

Vừa chụp hết mùa xuân vào máy thì trời đổ xuống một cơn mưa xuân với những hạt lấp lánh như chuỗi hạt trai đeo trên cổ các bà. Tất cả bước vào trà thất, một ngôi nhà gỗ nhỏ, thiết kế theo kiểu Nhật với sàn trải chiếu Nhật, và cửa bằng giấy bồi. Ngôi nhà có cái tên rất thơ mộng: Trà Thất của tiếng thông xào xạc (Arbor of the murmuring pines teahouse.)

Chiếc kimono của thiếu phụ có màu gừng non điểm những đóa đỗ quyên hồng nhạt, cô thiếu nữ trạc mười bốn, mười lăm tuổi phụ lễ trong chiếc kimono mầu lam đậm. Cô sẽ quỳ chung với khách, cô đóng vai hướng dẫn khách nhận trà từ tay người chủ lễ trà (Tea Ceremony Master)

Máy ảnh, túi sách tay và giầy được để lại ngoài ngưỡng cửa. Khom lưng bước vào trà thất là để lại đằng sau tất cả những bồn chồn, hấp tấp và hệ lụy của đời sống. Ngồi trên hai gót chân với một cái tâm yên, đầu rỗng và lồng ngực thở chậm rãi. Không hấp tấp, không sốt ruột. Bốn chữ đầu tiên cần được nhớ là: Hài hòa (Harmony) Kính trọng (Respect) Tinh khiết (Purity) và Tĩnh lặng (Tranquility)

Thêm một người đàn ông mặc kimono đen phụ lễ, xuất hiện, người này đứng ở cửa chính, nhìn vào, giảng từng nghi thức người chủ lễ thực hành. Hai người phụ nữ mang đến cho mỗi người khách một chiếc bánh đậu xanh, chỉ to bằng chiếc lá trà tươi, để khách thưởng ngọt trước khi uống trà.

Người chủ lễ khoan thai tẩy trần dụng cụ pha trà, chiếc khăn nhỏ giắt ở đai áo kimono phía trước được lấy ra. Mỗi động tác từ mở khăn ra, gấp khăn lại, lau bát, lau vá múc nước, là một nghi lễ rất từ tốn chậm rãi. Người thuyết giảng cắt nghĩa,: tất cả dụng cụ đã thanh tẩy sạch sẽ, đây chỉ là nghi thức chứng tỏ mọi sự cần được tinh sạch cho việc pha trà, đây là: "Đạo". Chiếc khăn dùng xong, lại được từ tốn gấp lại giắt vào đai áo. Một người khách khe khẽ đọc:

Mở khăn ra
vuốt cho thẳng
gấp khăn lại
vuốt thẳng hơn

Nước lạnh trong ang nhỏ, chuyển sang niêu sành trên bếp than, trà xanh bột đựng trong một chiếc hộp gỗ nhỏ sơn mài, được múc ra, cho vào bát sành men Nhật, nước đun sôi chế vào, muỗng (bamboo whisk) khuấy bột trà cho tan. Tất cả mọi động tác đều rất từ tốn, chậm rãi và trân trọng. Trà đã pha xong sau hai lần tráng bát, lau bát.

Cô bé phụ lễ nhận bát trà đầu tiên trong tay chủ lễ. Cô làm mẫu cho sự cung kính giữa chủ và khách. Nghi thức: đặt bát trà trước mặt chủ và khách, úp hai lòng bàn tay xuống chiếu, cúi đầu sát lưng bàn tay, khách và chủ cúi đầu vái nhau, chậm rãi cung kính, khách nâng bát trà lên, tay trái đỡ bên dưới bát, tay phải cầm áp vào bát với ngón cái nằm trên miệng bát, nhẹ nhàng xoay bát ba lần từ trái sang phải, trước khi cúi xuống uống, rất "Đạo". Nghĩa là phải đặt cả: Hài hòa, kính trọng, tinh khiếttĩnh lặng vào bát trà mình đang cúi xuống nhìn. Sau đó, từ tốn, rất từ tốn, nhấp một ngụm trà, ngẩng đầu nhìn nhau, mầu xanh của trà loang trong mắt nhau và hương trà thấm vào khứu giác trước khi vào vị giác.

Xong phần làm mẫu, cô mang đến cho mỗi người một bát nước trà, mỗi lần đến trước mặt một người khách cô đặt bát trà xuống chiếu, giữa cô và khách, cô lập lại nghi thức, cúi sát đầu xuống hai lưng bàn tay mình, cô mời trà hoàn toàn trong thinh lặng. Suốt buổi trà, cô không hề nói một tiếng, nhưng trên môi cô ngậm một nụ cười, như một đóa hoa mới he hé nở.

When we sip tea, we are on our way to serenity

(Alexandra Stoddard)

Mười người khách cúi xuống mười bát trà xanh, nhấp từng ngụm nhỏ, hướng lòng mình về nơi thanh thản. Nhấp xong ngụm đầu tiên, họ ngửng đầu nhìn nhau, bột trà còn trên lưỡi, họ hỏi nhau khe khẽ, chia sẻ vị đăng đắng, ngọt ngọt của loại trà bột, hầu như là lần đầu tiên cho mọi người.

Người chủ lễ mỉm cười với khách, khẽ khàng cắt nghĩa thêm về loại nõn trà đầu tiên và mỗi vụ trà chỉ hái có một kỳ để dành làm thứ trà bột đặc biệt này. Tinh sương của trời đất được tán ra cùng với nõn trà cho ta một ngụm mầu xanh trong miệng hôm nay.

Người chủ lễ thu dọn trà cụ cũng bằng những động tác từ tốn, chậm rãi. Mỗi lần đi vào gian trong, cánh cửa shoji kéo ra, được đóng vào ngay sau lưng, khách bên ngoài không bao giờ nhìn thấy gian trong, sự kín đáo riêng tư như hoa trà nép dưới cánh trà.

Bên ngoài trời mưa nhỏ hột. Khách nhìn nhau, mắt trong mắt, trong tình bạn, họ đã cùng chia nhau một khoảnh khắc tuyệt vời của trời, đất và con người hòa chung làm một.

Cơn mưa xuân quay trở lại, tiễn họ ra khỏi cổng vườn. Hai, ba người chia chung một chiếc dù hay đi sát vào nhau dưới một cái áo mưa. Tiếng thông xào xạc cùng đi theo chân họ.

Trần Mộng Tú

5/24/2010

Japanese Garden-Seattle

Chú thích:
Matsuo Basho (1644-1694)
Furuike ya - Ao Xưa
Furuike ya
Kawazu tobikomu
Mizu no oto

* Thơ Haiku nếu dịch theo luật phải là : 5 âm/ 7 âm/ 5 âm

Có thể dịch như sau:

Trong chiếc ao ngày cũ
Một chú ếch nhẩy nghe kêu tõm
Khua tiếng nước vang vang

Vì tiếng Việt, mỗi chữ một âm, đọc lên nghe dài quá, sẽ làm giảm cái mạnh của bài thơ nguyên thủy của tác giả. Chúng tôi chỉ dịch thoát nghĩa.

 

 

Gửi ý kiến của bạn
Tên của bạn
Email của bạn
02 Tháng Mười Một 20193:22 CH(Xem: 17544)
Tôi trở về. Hai mươi năm sau tôi mới trở về. Chợ Bến Thành, thời trẻ chưa lần nào ghé qua. Lẩn thẩn thế nào mà lại lạc vào đây. Chắc tại nắng gắt, đôi giầy mòn gót đưa tôi trốn vào đây chăng. Ngoài kia trời trong nhưng oi. Và nắng bong da. Trong này, những chiếc quạt vắt vẻo trên trần ném chút gió ong óng vào khoảng hành lang hẹp. “Trời nóng, chú mua dùm con cây quạt đi chú.”
31 Tháng Mười 20199:08 CH(Xem: 17027)
Năm được thả từ Côn Lôn về, tú Tràng tròn hai mươi tư tuổi. Ấy là năm ba mươi bảy thế kỷ trước. Người Làng Ngọc nghe nói là Mặt trận Bình dân bên Pháp quốc nắm quyền, ép thả, chứ tú Tràng án chung thân khổ sai, những tưởng là không còn đem được nắm xương tàn về quê cha. Hôm lính trên phủ cùng với chánh tổng Dương Hữu Cầu, mang tú Tràng về nhà ông lang Vương Văn Khiết trả người, mẹ Tràng là bà lang Khiết hoa mắt, cứ tưởng là quan trên nhầm người. Bốn năm đi tù ngoài Côn Đảo đã biến tú Tràng từ một anh học trò xanh mướt, thành ra một người đàn ông rắn rỏi, vạm vỡ, phong trần.
24 Tháng Mười 20198:54 CH(Xem: 16508)
Cơn lạnh cuối cùng, gió mặc sức thổi. Làng Hiên yên ắng. Mưa rớt thấm bụi, kể cả con đường đầy lá vàng cũng nhơn nhớt. Đất bám vào bánh xe rồi tuồn từ rừng ra đường cái. Quết mưa, nhão, đường nhựa mà cứ như đường đất. Thún đi trước, Ton cắm cúi đi sau, đi không biết mỏi. Chốc chốc Thún nhìn lại, không biết Ton nghĩ gì. Làm con đực đã hơn ba năm, đi lang bạt khắp nơi con của Ton giờ chắc đã thành ngàn, thành vạn. Thún chợt chùng mình, trong hành trình đi phối giống, có khi nào Ton gặp những đứa con của mình? Lấy ý nghĩ của người đặt vào Ton thì cũng hơi quá đáng. Nhưng Thún đã không thể làm khác được, vì Thún là người, Thún sẽ suy nghĩ theo kiểu người. Ton là lợn, Ton hành động theo kiểu lợn. Cho nên lỡ có gặp đứa con nào của mình cũng là chuyện thường tình. Thún dừng lại vỗ lên bờm Ton, thôi kệ nó đi.
17 Tháng Mười 201912:10 SA(Xem: 19016)
Nằm nhà thương vài tháng, Phin lại khoẻ mạnh bình thường. Chỉ có điều, mất chim, Phin không còn là một người đàn ông hào hoa mã thượng đầy sức mạnh nữa, mà tự dưng biến thành một con quỷ. Từ một tay chơi thành thần, từng làm cho con giải cái lừng danh của làng phải lép một bề thì nay, Phin tối đến nhìn vợ hừng hực sức xuân mà đành chịu chết. Đàn ông xứ Phú Lang Sa của Phin rất coi trọng cái sự phục vụ quý bà, coi đấy là hạnh ngộ lớn lao. Nhưng hoàn cảnh này thật khốn khổ cho Phin, trong lòng vẫn tràn trề ham muốn, người vợ bản xứ đêm đêm vẫn rực lên vì đợi chờ, mà Phin, khốn nạn cho Phin, cái gậy thần của Phin đã bị mũi lao quái ác của đám hội kín miền rừng xén phăng, không còn chút nào. Phin cay đắng và điên khùng. Đêm đến, nhìn thân hình vẫn ngồn ngộn của Hàn Xuân, Phin đâm ra tức tối. Phin gầm gào, cắn xé như muốn xả nỗi bức bối không lối thoát trong lòng. Hai hòn cà sót lại chỉ càng thêm căng nhức đau đớn. Phin như một kẻ điên, nhảy chồm chồm trên tấm thân đàn bà mỡ màng của Hàn..
03 Tháng Mười 20199:24 CH(Xem: 16247)
Hàng ngàn mét vuông đất, ao hồ di sản có được từ thời cụ cố, nói là ông hiến tặng cho Hợp Tác Xã, nhưng thực tế họ cho rằng đất đai này do bọn địa chủ bóc lột mà có, đó là xương máu của nhân dân, là sở hữu của toàn dân, ông không hiến thì họ cũng trưng dụng. Ông hiến tặng cho HTX, mong muốn một mô hình mới trên quê hương. Nhưng sự đời chưa dến độ chín nên không suôn sẻ, HTX từng bước đi lên sự phá sản, đất đai được chuyền từ tay người này sang kẻ khác, bọn trọc phú phất lên từ quỹ đất.
02 Tháng Mười 20195:13 CH(Xem: 16373)
Thời còn học trung học, có một lần tôi theo bạn cùng đi đến bệnh viện Tâm thần ở cầu Sông Ngang, bạn tôi có một đứa em trai mới vừa chuyển đến đây điều trị. Trong lúc bạn tôi dở cà mèn cơm và thức ăn cho em ăn. Tôi ngồi cái ghế chờ ở phía trước lơ đễnh quan sát chung quanh bệnh viện. Chợt có một bàn tay ai đó nắm chặt tay tôi "Em!", tôi ngẩng lên trước mặt tôi là một người đàn ông cao lớn, khá đẹp trai, đôi mắt như si dại, ông đang mặc bộ đồ bệnh viện. Thôi chết rồi!...mình gặp "ông điên" rồi. Ui chao hồn vía tôi lên mây. Tôi rút bàn tay mình ra khỏi tay ông í nhưng không được. Một bàn tay còn lại ông ta chồm lên như muốn kéo lấy tôi về phía ông. Các chị y tá chạy tới, trừng mắt hét lên " Thả người ta ra, thả ra chớ không là bị đòn đó". Ông ta cương quyết không thả: - Bắt được em rồi anh không bỏ em đâu.
30 Tháng Chín 201910:45 CH(Xem: 17213)
Cái tin thằng Bình hiếp dâm con bé Liên Hương, con ông lý Lưu, lan truyền ầm ĩ khắp cả làng Ngọc. Thằng Bình hiện không có nhà, nó vốn ở với ông bác họ làm nghề chữa xe đạp ngoài Hà Nội, vừa đi sáng sớm nay. Mấy hôm trước, thằng Bình được bố gọi về để nhận suất ruộng cải cách theo diện bần cố nông. Ngày mai, theo lệnh của ủy ban, ông Ba Be phải ra Hà Nội để điệu thằng Bình về đối chất với đơn tố cáo của bố con nhà ông lý Lưu về tội hiếp dâm.
29 Tháng Chín 20191:02 CH(Xem: 16550)
Cùng với câu thở than đời người ngắn ngủi, bàn tay hắn đáp xuống trên đùi chị, nhẹ nhàng như chiếc lá rụng xuống thảm cỏ mượt mà. Cái miệng hắn không ngừng bài giảng thuyết của nhà truyền giáo đang cố đưa ra những giáo điều mê hoặc, “Bao lâu này tôi mơ tưởng được một người đàn bà ghen vì mình như thế mà không gặp. Tôi yêu cơn ghen của chị; cho tôi phần còn lại của cơn ghen đó đi. Quên anh ấy đi. Tôi có bà con ở Vancouver, hai đứa mình bay qua đó lập nghiệp. Cho tôi xin tình yêu của chị, cho tôi xin phần còn lại của cái ghen tuông mờ mắt của chị. Chị đã dành cho anh ấy quá đủ rồi. Anh ấy đã hưởng trọn vẹn cơn ghen đầu mùa. Chị cho tôi cơn ghen cuối mùa này đi. Tôi yêu chị mà! Chị yêu lại tôi nghe... yêu tôi nghe...”
23 Tháng Chín 201911:43 CH(Xem: 17920)
Nhà em có 4 chị em gái. Chị hai Tím có vẻ đẹp sắc cạnh, rạng rỡ, tính tình lại ương ngạnh, gai góc cứng đầu. Từ nhỏ đôi mắt 1 mí đã xếch ngược và đôi môi cong cớn hay lý sự dỗi hờn. Cái tên Lê An Đậu Tím của chị là đề tài của một vùng, một trường, một thời và của một truyện ngắn em đã viết.
21 Tháng Chín 20196:18 CH(Xem: 17570)
Trong thời gian tôi ở trại, hắn luôn gởi đồ thăm nuôi cho tôi qua tay ông Thái trưởng tù. Lần nào tới tay tôi cũng bị tay Thái xén bớt ngay trước mặt tôi nhưng biết làm sao. Thời ấy mỗi cử mỗi động đều bị rà soát mà hắn là một cán bộ công an còn tôi lại là một phạm nhân. Rồi tôi theo bạn tù chuyển lên Quang Hiển để lao động, hắn cũng theo lên, cũng gởi đồ cho tôi. Xin cho tôi được làm đầu bếp, em tôi lùa vịt, công việc nhẹ nhàng hơn các người tù khác. Nhưng sau tôi khẳng khái cương quyết không nhận tình thân của hắn dành cho tôi và không muốn gặp hắn nữa. Chúng tôi lại xa nhau...